IMG 0527Sranang Sweety, lekker Suriname. Alweer bijna een maand hier. De tijd vliegt, en die is er hier toch genoeg. Hier nemen ze de tijd. Tot nu toe loopt alles wel zo'n beetje op rolletjes. Mari is wel inmiddeles weer in Nederland. Er waren wat problemen op Het Molenhuis. Maar daar is de rust nu ook weer teruggekeerd. 
Over rust gesproken, NO SPANG, maak je niet druk, is de Surinamer zijn lijfspreuk. Waarom heb je haast?

 

121224-rene van de pas 2Moet je naar Irak? Ik begin de dag dan ook maar rustig, Bakra dringie koffie, en smoko tabaka. Bakra go wassie (baden) en njang brede, eet zijn brood. Wassie krossie(kleren wassen) en sibie osso (huis vegen, een van de belangrijkste bezigheden hier van me. Ben inmiddels een echte specialist in het bezemen, zoals ze vegen hier noemen. Bakra (scheldnaam , maar wel een vriendelijke, voor Hollander. Ook soms boeroe.) trim soms en ga op bezoek bij vrienden. Bij Wim en Margo. Dat klinkt dan wel Hollands, maar het zijn toch echte Surinamers. Negers, al mag je dat niet meer zeggen geloof ik. Zwarten dus, Creolen noemen ze de zwarten hier.

121224-rene van de pas 3Onderverdeeld in de stadscreolen en de boslandcreolen. Kroesharen, Blaka man. Die Nederlande namen zijn nog overgebleven uit de koloniale tijd. Een Hindoestaanse vriend van me heeft vier namen. Twee Hindoestaanse, Mantsoer Ali. Kasi heet hij met zijn achternaam en zo wordt hij hier altijd aangesproken. Net zoiets als Pas. In de tijd dat hij in Nederland was heette hij Walter, dat leek hem wel wat gemakkelijker voor die Bakras. Apao is mijn Javaanse vriend.
Hij heeft een Nederlandse voornaam, Edwin, en een Javaanse, Sakirin. Met zijn achternaam heet hij Kertopawiro, dat is net weer wat anders dan Pas. Maar iedereen roept hem (zo zeggen ze dat hier, niet noemt, maar roept) Apao. Zijn ouders waren zaterdag 60 jaar getrouwd. En dan pakken ze groot uit, die Surinamers. Wij vinden een feest van een honderd mensen al heel wat, daar heb je het al snel over viif-zeshonderd, en allemaal mee-eten. En na afloop nog eten voor thuis mee, of voor de buren. En lekker natuurlijk.
Ze zijn de hele week bezig geweest. Enorme pannen met kip, groente, en allerlei lekkernijen. Als de Creolen feesten gaat het wel wat luidruchtiger dan bij de Javanen. Blakaman lobi poku en dansi. Die houden wel van muziek en dansen. En van lekker eten natuurlijk ook. Met buurman Vernon(een Chinees) heb ik een paar weken geleden zo'n feest bezocht. De overbuurman Jerry is ook een Chinees. Vernon en Jerry zijn nou niet echt Chinese namen zou je zo zeggen. Ze zijn dan ook al van de derde generatie Chinezen hier.

Er wordt flink gebouwd in de straat. Woonden we eerst met een blok van vier, nu zijn er al weer drie huizen in aanbouw. En verderop in de Grapefruitstraat ook nog een paar. Daar woont ook Mieke, een Nederlandse vrouw, met een Columbiaanse vriend.Erik, of eigenlijk Enrique, autospuiter, is een taalwonder. Die Mieke heeft hem in twee jaar tijd beter Nederlands leren spreken dan dees Heziks Boerke. Nog wat verder in de straat woont een Braziliaanse vriendin van me. Regina heeft een manicure-pedicure-massage-annex kap-salon net buiten de stad. Multifunctionele Braziliaanse. Laat ik daar nu net naar op zoek zijn geweest. Maar meteen de hele riedel afgewerkt....... XXX-FACTOR!!
Verder vandaag nog even naar de vreemdelingendienst geweest. Voor een stempeltje. Twee bussen nemen. Op zich al een avontuur hier. En even bij Agnes, een Boslandcreoolse die in de stad langs de weg haar spullekes aan de man probeert te brengen, langs geweest en bij Orlando's Coffeeshop een hapje gegeten. Wilde nog even bij Debby in haar boekwinkeltje gaan, maar Debby was al weg  Genoeg verdiend voor vandaag denk ik.
Kennen jullie Sandford & Son nog? Een Amerikaanse tv-serie uit de jaren zeventig? Negers ook, een soort van Stiefbeen & Zoon. Geweldige televisie, zenden ze hier nog uit. En Columbo, die sjofele detective, met hoedje. Ook geweldig. Verder ook veel van BVN, Beste Van Nederland, de vroegere wereldomroep. NOSJournaal, RTL Nieuws, Spoorloos, Vermist. En voetbal, HEEEL VEEEL voetbal. Ze zijn er gek van hier, in het weekend wel zes a zeven wedstrijden, live in zijn geheel op tv. Spaanse, Italiaanse, Engelse en Nederlandse competitie. Champions league.

121224-rene van de pas 4Wie die rechten betaalt mag Joost weten. " Wat bij God niet kan, kan in Suriname" , volgens vriend Apao. Zo zaten we laatst al om half acht in de ochtend PSV-Twente te kijken. Met vier uur tijdsverschil. Het kan ook voorkomen dat er op vier verschillende zenders dezelfde wedstrijd uitgezonden wordt. Real Madrid- Zaragoza laatst, zo goed werken ze samen die omroepen hier. 


Tot slot wil ik jullie nog een paar raszuivere Surinaamse gezegden die ik zo hier en daar oppik niet onthouden. Ze zijn meester in het op zijn Cruyff-iaans verbasteren van spreekwoorden, of bedenken er gewoon een ter plekke.
Wat denk je van:"Je neus niet in alle pap zetten"? En: "Je beste beentje laten zien?"   

ZALIG KERSTFEEST EN GELUKKIG NIEUWJAAR
Tan boen, tan lafu

Joe libi wan lesi na grun tapu, joe mus libi bun!
Ofwel in goed Nederlans
Het ga je goed, blijf lachen
Je leeft maar een keer, leef het dan ook goed!

Groeten uit Suriname van onze missionaris
Rene