Op 1 februari is het precies 20 jaar geleden dat de foto van de surfer op de A2 de wereld rond ging. Een iconisch beeld van de hoogwaterperiode in 1995. Water van de rivier de Dommel kon niet meer op de Maas worden geloosd en overstroomde dé verkeersslagader van Nederland. De waterschappen Aa en Maas en De Dommel en Rijkswaterstaat hebben maatregelen genomen zodat dit niet meer kan gebeuren.
Surfer op de A2
Er kwam veel water in januari 1995. De Dommel, de Aa en de Maas stonden tot aan ‘de rand’ vol. Bij ’s-Hertogenbosch begaf een kade het waardoor het Bossche Broek volstroomde en ook een deel van de A2 onder water kwam te staan.
Een windsurfer, de inmiddels helaas overleden Max van Noorden, greep deze kans en werd daarmee een van de weinigen die ooit op deze snelweg heeft gesurft. Voor iedereen was duidelijk, deze ernstige wateroverlast mocht niet nog eens plaatsvinden. En de recreanten zouden hun heil op de recreatieplassen in de omgeving moeten zoeken.
Maatregelen
De waterschappen De Dommel en Aa en Maas, maar ook Rijkswaterstaat hebben na die ernstige situatie veel werk verricht:
- Rijkswaterstaat heeft kades langs de A2 aangelegd. Hiermee blijft de verkeersader tussen noord en zuid open. Dit is een belangrijke vluchtroute bij dreiging door water in lage delen van Nederland.
- Waterschap De Dommel heeft het Bossche Broek ingericht als waterberging (525 ha) om te voorkomen dat ’s-Hertogenbosch aan de zuidkant overstroomt.
- Waterschap Aa en Maas werkt aan een waterberging in de Vughtse Gement (750 ha) groot voor de zeer ernstige situatie dat het Bossche Broek te weinig capaciteit heeft.
- Beide waterschappen hebben ‘bovenstrooms’ verschillende bergingsgebieden ingericht in de stroomgebieden van de Dommel en de Aa. Door water tijdelijk te parkeren voorkomen we bij ’s-Hertogenbosch ernstige overlast.
Ons water
Lambert Verheijen, dijkgraaf van waterschap Aa en Maas: “Natuurlijk zetten wij als waterschappen alles op alles om ernstige wateroverlast en gevaarlijke dijkdoorbraken te voorkomen. De kans dat dat gebeurt is heel klein. Tegelijkertijd zeggen we, het kán wel gebeuren en de gevolgen zijn dan heel erg groot. De komende jaren wordt duidelijk wat het rijk en de waterschappen moeten doen om de waterveiligheid van Nederland in 2015 op orde te hebben. We weten wel dat 100% veiligheid niet bestaat, dat wordt onbetaalbaar”.
Peter Glas, watergraaf van De Dommel vult aan: “Het is belangrijk dat we ons daar bewust van zijn en dat water altijd ruimte nodig heeft, juist in Nederland. Als waterschappen werken we daar aan, elke dag, samen met veel partners in het waterbeheer en in de ruimtelijke ordening. Behalve dat we hiermee bijdragen aan waterveiligheid, dragen we met ons waterwerk heel concreet bij aan de landschappelijke en ecologische kwaliteit en aan waterbeschikbaarheid voor tal van functies van landbouw tot natuur, en van recreatie tot omzet voor de bouwbedrijven in onze regio."
Op de website www.onswater.nl kan iedere Nederlander zijn postcode intypen en kijken hoe hoog het water in zijn straat kan komen te staan, bij de ergst denkbare overstroming. Ook in Noordoost-Brabant zijn er locaties waar het water enkele meters hoog kan komen te staan. de kans is klein, maar de mogelijke gevolgen zijn erg groot.
Educatie en filmpje
In het kader van de ‘herdenking ‘95’ en om het waterbewustzijn te vergroten, organiseren de beide waterschappen op korte termijn gastlessen voor scholieren in de regio van
’s-Hertogenbosch. De waterschappen Aa en Maas en De Dommel hebben samen een filmpje gemaakt over 1995 en waterbeheer nu: http://vimeo.com/118124132
Historisch hoog
In 1995 stond het water historisch hoog. Bij de Vughterstuw werd 4.90 meter boven NAP (4.90 m +NAP) gemeten. Het water heeft daar sindsdien niet meer zo hoog gestaan. In onderstaande tabel is een overzicht van hoge waterstanden gegeven.
februari 1995: 4.90 m +NAP
januari 2011: 4.50 m +NAP
december 1993: 4.29 m +NAP
december 1984: 4.18 m +NAP
februari 2002: 4.10 m +NAP
november 1998: 4.00 m +NAP
Andere visie op waterbeheer
Net als in 1995 ging er ook in 1993 en 1998 veel mis met grote wateroverlast. Daardoor veranderde de visie op waterbeheer in Nederland. In plaats van alleen maar snel afvoeren en vertrouwen op techniek, ging men meer ruimte creëren voor water door beekherstel, hermeandering en het inrichten van waterbergingsgebieden. Ook kwamen er normen voor wateroverlast en werd de ‘watertoets’ ingevoerd; het waterschap wordt vroegtijdig betrokken bij ruimtelijke ontwikkeling om te voorkomen dat er nieuwe problemen ontstaan.
18 maart waterschapsverkiezingen
Op 18 maart zijn er in Nederland waterschapsverkiezingen. Iedereen die 18 jaar of ouder is, mag een stem uitbrengen voor het waterschap waar hij of zij woont. De waterschappen zorgen dagelijks voor schoon, voldoende en veilig water. Er zijn talloze ontwikkelingen op watergebied en er valt veel te kiezen, onder ander over investeringen. Met hun stem hebben inwoners invloed op de keuzes die hun bestuur maakt over waterbeheer in hun omgeving. Het nieuwe bestuur wordt gekozen voor een periode van vier jaar.
Kijk voor meer informatie op www.aaenmaas.nl en op www.dommel.nl