Het wordt lente. Mensen worden actiever, dieren ook. Ratten, dassen, konijnen en vossen krijgen meer energie én nakomelingen, die vaak in dijken graven of er rond woelen. Waterschap Aa en Maas moet dan ingrijpen. Doen we dat niet, dan wordt de 110 kilometer lange Maasdijk kwetsbaar en zijn burgers niet meer goed beschermd tegen hoog water en overstromingen.

 

Ratten, konijnen en vossen bestrijden we. Dassen niet, hun gedrag proberen we te beïnvloeden zodat ze geen nieuwe burchten bouwen in de dijk. En zo houden we de Maasdijk robuust en sterk en bestand tegen extreem hoge waterstanden. Burgers zijn dus veilig, nu en in de toekomst. Daar werkt het waterschap 24 uur per dag aan.

Bestrijding muskusratten
Muskusratten worden met klemmen, fuiken en kooien gevangen en dan met een luchtdruk pistool gedood. Soms laten we een kadaver liggen voor bijvoorbeeld een buizerd, maar meestal gaat het dier naar een destructiebedrijf.  Er wordt scherp op toegezien dat de dieren geen langzame dood hoeven te sterven. Door het ministerie van landbouw zijn hier regels voor opgesteld die de 28 rattenvangers, in Brabant onder de Maas, nauwkeurig naleven. Teamleider van de rattenvangers Hans van Lent: “Vorig jaar vingen we in Brabant zo’n 5575 ratten. Landelijk waren dat er 270.000. Dat is veel, maar een rat krijgt gemiddeld zo’n 20 jonkies per jaar. En de nakomelingen zorgen op hun beurt binnen 10 maanden ook weer voor kleintjes die complete gangenstelsels in de dijken graven. Ook de 58 kilometer kleinere dijken die waterschap Aa en Maas beheert lijden onder de graafdrift.”

Vossen en konijnen
Muskusratten zijn het grootste probleem, maar ook vossen en konijnen kunnen schade aanrichten. Als het waterschap dit vaststelt wordt een jagersvereniging ingeschakeld of een Wild Beheer Eenheid die de dieren doodt. De dieren elders uitzetten mag namelijk niet zomaar van het ministerie van landbouw.

Speciale behandeling dassen
De voortplantingssnelheid van dassen, 1 tot 5 per nest,  geeft het waterschap reden tot ongerustheid. Dassen maken hun burchten liefst in een hellend vlak, boven de waterlijn. Daarom is onze dijk ideaal voor ze, vooral de landzijde want dassen hebben het niet zo op water. Om het dassen moeilijk te maken om zich in de dijk te vestigen, heeft het waterschap bij de laatste dijkverzwaring fijnmazig gaas in de dijk geplaatst, verticaal van de kruin tot aan het grondwater. In Beugen zelfs over een traject van enkele kilometers. Soms wordt de dijk ook wel verbreed. Deze aanpak biedt voldoende veiligheid. Wij hebben burchten bij de dijk in Beugen, Boxmeer, Linden, Velp en Groeningen.

In Beugen ligt de burcht niet in de dijk zelf, maar wel in de buurt. Het gedrag van deze dassen moeten we goed in de gaten houden. In Boxmeer zit de burcht langs de dijk. In Linden zit de burcht in een stukje dwarsdijk. In Velp zit de burcht in de naast de dijk gelegen kweldijk, daarom is de dijk hier afgeschermd met gaas. In Groeningen ligt de burcht ook langs de dijk.
Dassenburchten zijn vaak eeuwenoud en blijven generatie op generatie bewoond door dezelfde familie. Bert Hofmans van waterschap Aa en Maas controleert de dijk in februari en maart dagelijks 3 keer. “Ik kijk dan of de dassen aan het graven zijn. Dat is niet moeilijk te zien, want dan ligt er ongeveer een kruiwagen zand voor het gat.”

Lange gangenstelsels
Bert: “Een dassenfamilie woont in een gangenstelsel van 2 tot soms wel 8 meter lengte. In februari en maart krijgen de dassen jongen. Dat is het moment waarop de pubers meer ruimte nodig hebben. Zij graven dan een nieuwe burcht op zo’n 20 tot 30 meter van de ouderlijke burcht. Dan gooi ik het gat voor driekwart dicht met het zand dat de dassen hebben uitgegraven. Ik gooi het niet helemaal dicht omdat er misschien nog dassen in zitten. Zij moeten wel voldoende lucht hebben. Vaak gaan de dassen opnieuw graven. Dan gooi ik het gat wéér voor driekwart dicht. Dit herhaal ik tot de dassen stoppen met graven. Na verloop van tijd gaan zij er instinctief vanuit dat de plek ongeschikt is voor een burcht. Als er 10 opeenvolgende dagen niet opnieuw wordt gegraven, gebruik ik een geurstof die helpt de dassen op afstand te houden en maak ik het gat dicht. De jonge dassen vinden hun stek dan weer in de ouderlijke burcht. Uiteraard laten we de dassen daar met rust. Zo blijven de dijken veilig, op een diervriendelijke manier.” In de winterrust periode maakt Bert Hofmans de holen, die nog voor een kwart open zijn, helemaal dicht. Dit gebeurt met graafmachines. Dan is de dijk weer stevig. De manier waarop waterschap Aa en Maas met de dassen omgaat is bekend bij Stichting Das en Boom.

Ook bevers worden steeds vaker gespot in de natuur. Soms ook bij de Maasdijk, zoals in de uitstroom van gemaal Groenendaal. Deze beschermde diersoort zou de dijk ook kunnen beschadigen. Het waterschap houdt dit goed in de gaten, maar heeft tot op heden geen dijkschade door bevers geconstateerd.

Waterschap Aa en Maas werkt 24 uur per dag met water. Dit doen we voor nu en later, voor 700.000 inwoners en bedrijven in Oost-Brabant.

• Wij zuiveren het afvalwater en geven het weer schoon terug aan de natuur. Heel belangrijk! Want schoon water is van levensbelang voor mens, plant en dier.
• Wij zorgen voor voldoende water voor de land- en tuinbouw zodat gewassen goed kunnen groeien.
• Wij zien er op toe dat de 110 kilometer lange Maasdijk bestand is tegen extreem hoge waterstanden.
• We zetten ons in voor fraaie waterrijke gebieden in natuur en stad zodat iedereen er van kan genieten.
• Wij controleren de waterkwaliteit in recreatieplassen zodat niemand ziek wordt van een zwempartij.
• We nemen noodzakelijke maatregelen met betrekking tot de klimaatverandering.

Waterschap Aa en Maas staat voor duurzaam waterbeheer, waarbij de nadruk ligt op ieders veiligheid, gezondheid en welzijn. Ook de generaties na ons hebben hier profijt van.

Werken met water. Voor nu en later.
De laatste nieuws- en persberichten van Aa en Maas kunt u ook volgen via twitter (http://twitter.com/aaenmaas) en onze rss service (www.aaenmaas.nl/nieuwsservice).