Blauwalgen en botulisme schadelijk voor mens en dier
Als blauwalgen zich explosief vermenigvuldigen, spreken we van ‘blauwalgenbloei’. Dit is vaak herkenbaar als een blauwgroene drijflaag op het water. De belangrijkste oorzaak hiervan is een teveel aan voedingsstoffen (fosfaat en stikstof) in het water. Blauwalgen kunnen giftige stoffen afscheiden. Bij aanraking of inname bestaat kans op huidirritatie, duizeligheid, ademhalingsproblemen en ernstige maag- en darmklachten. Deze klachten kunnen zowel bij mensen als bij (huis)dieren optreden.
De kans op botulisme is het grootste in de zomerperiode. Als ondiep water snel opwarmt kan de bacterie die botulisme veroorzaakt zich snel vermenigvuldigen. Deze bacterie komt vaak voor in de grond, de water(bodem), vogels, vissen en andere dieren. Alleen in een warme en zuurstofloze omgeving met dierlijk voedsel, bijvoorbeeld kadavers, maakt de bacterie gif aan. De bacterie heeft de sterfte van dieren, zoals eenden en vissen, tot gevolg. Zodra gezonde dieren van deze resten van kadavers eten, krijgen zij dit gif binnen. Verlammings- en verstikkingverschijnselen zijn vaak het gevolg. Ook honden en andere dieren kunnen er ziek van worden. Botulisme komt gelukkig niet zo vaak voor in het beheergebied van waterschap Aa en Maas, Noordoost-Brabant.
Wat doet het waterschap?
Blauwalgen in het water zijn een hardnekkig probleem, elk jaar hebben we er in verschillende wateren weer last van. Het waterschap werkt aan een goede kwaliteit van water voor nu én in de toekomst. Daarom onderzoeken daarom sinds 2009 nieuwe methoden om blauwalgen preventief te bestrijden. Dat doen we niet alleen, maar samen met andere waterschappen en onderzoeksinstellingen. In diverse stedelijke wateren zal waterschap Aa en Maas samen met de gemeenten de komende jaren ook maatregelen uitvoeren ter bestrijding van de blauwalgen.
Botulisme is een natuurlijk verschijnsel dat niet te voorkomen is. Het enige wat het waterschap kan doen om verdere verspreiding van botulisme te voorkomen is het ruimen van kadavers.
Wat kunnen bewoners en gebruikers zelf doen
De voedingsstoffen waardoor blauwalgen kunnen groeien komen via diverse wegen in het water terecht. Dit kan zijn via afgevallen bladeren van bomen maar ook via lokvoer van sportvissers, brood, eenden- en hondenpoep. Het waterschap adviseert om geen eenden te voeren, honden niet nabij het water te laten poepen en het gebruik van lokvoer bij vissen te beperken. Voedingstoffen komen dan niet in het water terecht. Botulisme komt ook vaak op plekken waar veel eenden aanwezig zijn. Eenden voeren en vissen op locaties waar botulisme is geconstateerd wordt daarom afgeraden.
Zwemmen in het water
Met het mooie weer is de verleiding ook groot om verkoeling te zoeken in het water. Waterschap Aa en Maas adviseert mensen om alleen te zwemmen in de daartoe aangewezen officiële zwemwateren. In deze wateren wordt de kwaliteit van de zwemwateren intensief gemonitord. De zwemwateren zijn terug te vinden op de website van de Provincie Noord-Brabant.
www.brabant.nl/dossiers/dossiers-op-thema/water/zwemwater.aspx