Professor Veerman, oud CDA-minister van landbouw, zei ooit: “Consumeren is een morele daad”. Hij heeft gelijk. De winkelende mens heeft nogal eens een Januskop, twee gezichten. Aan de ene kant hoogoplopende verontwaardiging op facebook over dierenwelzijn in “megastallen”, aan de andere kant toch weer dat kilopak kipfilet uit het schap van die supermarkt met de “laagste-prijs-garantie” kopen.
Kwaliteit
Vreemd verschijnsel eigenlijk, die laagste-prijs-garantie. Zou het eigenlijk niet de beste-prijs-garantie, of wellicht de beste kwaliteitsgarantie moeten zijn? Alles heeft een prijs of eigenlijk kunnen we beter zeggen: een waarde. De prijs die wij aan de kassa betalen, is de waarde die wij aan het product dat we kopen toekennen. In geld, maar ook moreel. Wie betaalt de prijs van “de laagste-prijs-garantie”? Er is altijd iets of iemand over wiens rug die voordeelverpakking tot stand is gekomen en dat zijn over het algemeen toch niet die supermarkten.
Je kunt je afvragen of we een boer loon naar werken geven als we aan de kassa een prijs voor biefstuk betalen die lager is dan die voor kattenvoer. Doen we eer aan zijn of haar vakmanschap, of meer basaal, doen we eer aan het dier in kwestie? De Engelsen hebben een gezegde ´Put your money where your mouth is´ vrij vertaald: laat je mening ook in je besteding zien. Oftewel: als je vindt dat koeien in de wei horen, moet je ook bereid zijn daarvoor te betalen.
Invloed consumenten
Doordat wij als consumenten jagen op voordeel, dwingen we boeren tot steeds meer efficiency, steeds grotere stallen, hogere producties. Waar we vervolgens dan weer met zijn allen commentaar op hebben. Dat schuurt. Dat kan ook anders. We kunnen onze invloed ook omgekeerd gebruiken Door wat je koopt, heb je invloed. Als wij bereid zijn een eerlijke prijs te betalen voor ons voedsel, krijgen boeren een eerlijke prijs voor hun producten en ruimte in hun ondernemerschap. Eerlijke handel, “fairtrade” is immers niet alleen iets voor verre buitenlanden, maar geldt evengoed voor Nederlandse boeren. Door dichtbij te besteden, heb je dichtbij invloed. De Dichtbijeconomie heeft de vorm van een winkelmandje. Wij gaan zelf over de inhoud.
Ezra Leeger
raadslid CDABernheze