Nederland is in rep en roer. De crisis maakt het nodig dat we offers brengen. Offers in koopkracht, offers om de verschillen tussen arm en rijk wat te compenseren. Het woord ‘nivelleren’ roept heel wat op! Maar we offeren niet zo graag verworven rechten op en zeker niet een gedeelte van ons inkomen. ‘Van mijn portemonnee moeten ze afblijven.’

In het evangelie horen we echter over een vrouw, een weduwe nog wel, die misschien weinig in de offerkist werpt. Maar ze offert eigenlijk alles wat ze op dat moment bezit. Net zoals die weduwe bij Elia, ook zij schenkt haar laatste eten. ‘Dan maar een paar dagen eerder dood’, zal ze misschien gedacht hebben. Wat beweegt deze vrouwen? Hoe komt het dat ze zo’n ingrijpend gebaar stellen? Het is toch niet vanzelfsprekend wat ze doen? Zeker niet als je ook nog een kind hebt om voor te zorgen.

Op zich valt het moeilijk te verdedigen om zo maar je goede geld te geven als je toch al onder het bestaansminimum leeft. De diaconiegroep in onze parochies zou daar grote vraagtekens bij zetten. Zeker nu in onze regio één op de zeven huishoudens betalingsmoeilijkheden heeft. Er moet dus iets meer zijn dat tot deze sterke verhalen heeft geleid.

Jezus ziet die weduwe bij de tempel van Jeruzalem terwijl tegelijkertijd de vooraanstaande gelovigen paraderen met hun welgevulde beurzen. Kijk eens wat ik allemaal heb en hoe vroom ik toch wel ben… Ik weet precies wat God wil – of wat de paus wil - en zal dat de anderen wel vertellen. Wie niet handelt zoals wij het zeggen, is niet in orde. En Jezus ziet daar die weduwe die gewoon alles geeft wat ze heeft. Overgave. Waarom?

Echte overgave, ongeveinsde overgave, komt altijd uit liefde voort. Het is liefde in daad. Echte overgave moet wel van binnenuit komen om niet schijnheilig te zijn zoals bij die welhaast professionele gelovigen die er in elke godsdienst zijn. Overgave is innerlijke toewijding die handen en voeten moet krijgen. Zoals bij Hanneke. Hanneke blijft op jonge leeftijd met drie pubers achter na het overlijden van haar man. Ze moet met een fulltime baan de kost verdienen, maar ze heeft ook nog tijd om zieken te bezoeken, mee te zingen in het kerkkoor, steun en toeverlaat te zijn voor mensen in haar buurt met psychische of geldproblemen. Bij Piet merk ik dat hij opleeft als hij iets voor anderen kan betekenen. Familiaal en financieel heeft hij het goed. Maar dat is voor hem niet voldoende. Toewijding drijft hem voort en zo is hij dienstbaar in zijn netwerk dat dorp en parochie overstijgt. Brengen zij een offer? Hanneke en Piet en al die anderen zullen dat woord niet gebruiken. ‘Dat is toch gewoon? Dat doe je toch!’, zal hun antwoord zijn. Misschien kost het wel 5% tot 10% van hun inkomen, de percentages die vandaag zoveel stof doen opwaaien. Hanneke en Piet en de zovelen zien echter eerder de mensen aan wie ze nabij zijn.

Wie in de Bijbel kijkt wat precies het woord ‘offer’ betekent, komt tot de ontdekking dat de eerste betekenis is ‘toenadering’. Het gaat dus om iemand te kunnen bereiken. Het gaat om groei in verbondenheid. Bij de eucharistie wordt vaak gesproken over ‘offer’ en ook vaak verkeerd uitgelegd. De eucharistie heeft tot doel God en mens tot elkaar te brengen én de mensen onderling. Daarom brengen wij onze gaven aan, om ze toe te wijden. Opdat wijzelf toegewijd worden én blijven. Dat is het nieuwe en altijddurende Verbond in zijn Bloed… Dat is de bedoeling van een kerkgemeenschap, een levend Lichaam.

Gemeenschap, verbondenheid: het gaat niet zonder offers. Het belangrijkste is wel: waarom geef je? Met welke intentie bied je je gaven aan, geef je je inzet. De weduwe in het evangelie doet het uit liefde voor God, de weduwe van Sarefat gewoon omdat een voorbijganger er om vraagt. En wij? Waarom geven wij… als we tenminste geven? Mag verbondenheid en mededogen ons wat kosten? Misschien wel 5 %? En wat is 5%?

Geen groei van gemeenschap en verbondenheid zonder offers. Het is van belang in onze relaties. Het is van belang in onze samenleving. Het is ook van belang in onze relatie tot God. Hij heeft zich wel weg willen schenken… Aan ons.

Joost Jansen o.praem.

Deze overweging is naar aanleiding van het evangelie in Marcus 12,38-44

          Wanneer u wilt reageren: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.’