Wat is de diepere betekenis van Carnaval? De naam ‘carnaval’ wil zeggen: ‘vaarwel vlees’! Dit omdat met Aswoensdag de tijd van de Vasten aanbreekt, een tijd van veertig dagen op weg naar Pasen. In deze veertigdagentijd worden wij verondersteld te ‘soberen’, te minderen voor een ander. Daarom dat we in de dagen daarvoor de bloemetjes buiten zetten. Even uit de ban springen. Maar dat betekent wel dat je daarvoor het leven als een soort ‘ban’ ervaren hebt….

Er gebeurt veel rond Carnaval, veel waar we ons lang niet altijd van bewust zijn. Het mooie en het slechte kan in mensen opkomen als ze de teugels laten vieren. Wij weten het. Hoe wij Carnaval vieren zegt natuurlijk ook iets van onszelf. Daarom is het goed dat we ook hier - in deze kerk – na de Carnavalsmis van vanochtend (van gisteren) bij Carnaval stil staan. Carnaval leeft nu eenmaal, ook in onze directe omgeving. En de opdracht vanuit ons geloof is dat we met beide benen in de realiteit staan van onze dagen en tegelijkertijd bewust zijn dat er meer is tussen hemel en aarde.

Wat is de diepere betekenis van Carnaval? Misschien dat de lezingen ons een beetje kunnen helpen. Jesaja schrikt zich een hoedje wanneer hij ineens overweldigd wordt door een groots visioen. Hij is in de tempel in Jeruzalem, in zijn kerk dus. Plotseling beseft hij dat God hier woont. Zo’n ervaring kun je tevoren niet plannen, dat overkomt je. Dat overkomt ook die stoere bonk van een kerel die pas vader is geworden en zich bewust wordt dat dit kleine kwetsbare kindje hem wordt toevertrouwd. Daar wordt hij stil van. En wij ook. Wat doe je met zo’n ervaring? Hoe bepaalt het je bestaan?

Ook die vissers schrikken zich een hoedje wanneer ze aangesproken worden. Je kunt dan wel bewondering hebben voor die Jezus die zulke mooie dingen zegt, het wordt wat anders als diezelfde Jezus tegen jou zegt: help eens een handje bij het rondbrengen van mijn boodschap, trek eens een tijdje met mij mee. Ik ben me ook een hoedje geschrokken toen die oproep tot me doordrong. Wat doe je met zo’n ervaring? Hoe bepaalt het je bestaan?

Wanneer het je overkomt – of het nu bij de apostelen is of bij onszelf – je gaat gewoon anders tegen bepaalde zaken aankijken. Je leert beter afwegen wat belangrijk is in je leven. Je weet te onderscheiden tussen de banale dingen en dat wat echt belangrijk is in je bestaan voor de lange duur. En voor je kinderen en kleinkinderen…

Anders leren kijken en luisteren: zou dat misschien ook kunnen gebeuren bij Carnaval? Met alle grollen en grappen, bij de grote wagens en de kleine loopgroepen, bij de individuelen ook, komen vaak de thema’s aan bod die mensen nu bezig houden: de aanstaande troonswisseling, het debacle van de banken en het graaien van geld, de crisis die mensen voelen in hun portemonnee. Hoe luidt ons antwoord hierop? Gaan we plompverloren mee in emotionele reacties en kritiek op alles en ieder of blijven we positief en proberen we met de genade mee te werken. Het gaat tenslotte om een samenleving waarin mensen niet alleen komen te staan. Het gaat toch om mensen die hoop blijven houden, en geloof en liefde.

Het grote goed van Carnaval is dat we weer even de grenzen verkennen. Een geregeld leven is prima. Even de roep toelaten om het gewone op een ongewone manier te doen is voor een aantal dagen ook goed. Hier in deze viering hoor ik de oproep om dit ook op weg naar Pasen te blijven doen. Bewust van de gewone gang van zaken in ons bestaan kunnen we ook open blijven staan voor de roep van mensen die onze gewone gang doorbreken met hun vragen. Hebben we aandacht voor hen? We hoeven echt niet allemaal die Jezus in het extreme te volgen. We kunnen wel ons laten raken, heel diep van binnen. We kunnen ons laten ontroeren door mistoestanden of andere ernstige zaken. Wij kunnen er wat aan doen. We worden ook dan geroepen, geroepen om die ander…

Jezus zei: wees er maar niet bang voor!

Joost Jansen o.praem.