De padvinders in het Franse plaatsje waar ik drie weken mijn vakantie heb doorgebracht, hebben niet in de gaten dat er ook nog andere mensen op aarde zijn. Mensen die om half twaalf ’s nachts proberen wat te slapen. De padvinders hebben plezier en zingen hun kampvuurliederen. Als ze niet zouden zingen, waren ze waarschijnlijk allang ingedommeld na een bloedhete dag. Het zingen houdt hen wakker. Het is een beproefd middel.
We kennen de negrospirituals ontstaan onder de zwarte slaven in Amerika die in erbarmelijke omstandigheden leefden. Er waren er genoeg die zich gewoon lieten knechten en die ten onder gingen aan hun slavenbestaan. Toch waren er slaven die bleven zingen, tegen de verdrukking is. Zij hielden het verlangen levend dat ze eens in vrijheid zouden leven, al was het maar voor hun kinderen en kleinkinderen. Als je luistert naar die negrospirituals dan gebruiken ze beelden uit de Bijbel: Go down, Moses, way down in Egypts’ land: tell old Pharao: let my people go. Het volk bleef uitzien naar redding, en daarom hieven de vromen hun liederen aan, zo hoorden we in de eerste lezing. Om wakker te blijven, om waakzaam te blijven.Het evangelie op deze zondag vind ik uiterst actueel. Jezus roept op om waakzaam te zijn. Houdt je lendenen omgord en je lampen brandend. Want op die wijze - zeggen de oude verhalen in Bijbel – hielden de slaven in Egypte zich klaar om met Mozes naar het land van belofte te trekken in de nacht van Pasen. Waarom vind ik dit evangelie zo actueel? Omdat ik vind dat onze tijd lijdt aan onverschilligheid. Mensen maken zich druk om wat hen onmiddellijk aanbeland en wat verder weg gebeurt, raakt uit beeld. Te vaak hoor ik zeggen: dat is hun probleem… En als er dan een filmpje verschijnt op internet van iemand die in elkaar geslagen wordt in een uitgaanscentrum, dan denk ik: heeft de filmer of filmster dan niet ingegrepen? Tegen deze achtergrond blijft Jezus verhalen vertellen van mensen die wel wakker blijven zoals een goede dienaar wacht totdat zijn baas thuiskomt van een lange reis of van bruidsmeisjes die voldoende olie in hun lampen hebben om de bruidegom op te wachten in de nacht vóór de trouwerij. Hij blijft oproepen om wakker te blijven omdat in iedere tijd de wakkere mensen in de minderheid zijn. Het is veel gemakkelijker om je te laten voortdrijven door de waan van de dag dan alert te blijven voor wat mensen innerlijk steviger maakt. Hoe groot is het verschil tussen een oudere die overvallen wordt door het naderende einde en iemand van dezelfde leeftijd die accepteert dat hij binnenkort gaat sterven en er zich op voorbereid. Dit verschil krijg je niet ‘zo-maar’, hieraan is jarenlange voorbereiding vooraf gegaan. Men is waakzaam gebleven omdat de Heer komt op een moment waarop je het niet verwacht. Maar diezelfde waakzaamheid geldt niet alleen voor een naderend einde die voor ieder ’n keer zal komen. Die waakzaamheid geldt met name voor wat onze maatschappij minder menselijk maakt. Gelukkig is er in onze dorpen aandacht voor wie werkeloos thuis zit. Kennen we hem of haar in onze omgeving? Gelukkig is er aandacht voor iemand die met heel weinig moet rondkomen. Kennen we zo’n gezin in onze buurt? Gelukkig is er aandacht voor het stille verdriet van iemand. Kennen we hem of haar dichtbij ons?
De klap op de vuurpijl in het evangelie vind ik echter dat wanneer die Heer thuiskomt Hij zich niet laat verwennen. Dat zouden wij laten doen, denk ik. Neen, Hij gaat zelf zijn mensen verzorgen. De dienst aan elkaar staat voorop. Niemand hoeft zich boven een ander te plaatsen. Voor mensen die zo handelen heb ik veel bewondering. Ze laten zich niet voorstaan op hun opleiding of status, of op hun afkomst. Ze dienen, tot het uiterste van hun mogelijkheden. Ik zou bijna willen zeggen: tot op het kruis. Want dit laatste is wel gebeurd door Jezus die ons dit verhaal toevertrouwt. Hij zegt ons echt niet wat we allemaal precies moeten doen. Hij vertrouwt ons wel toe dat we waakzaam moeten blijven, tegen de trend van de onverschilligheid in. Hij vertrouwt ons wel toe dat onze samenleving meer dat Rijk van God zijn Vader wordt als we instaan voor elkaar. Als we elkaar vertrouwen schenken en elkaar dienen.
Joost Jansen, norbertijn