Hoe lang moet je meegaan met jongeren bij wie heel andere interesses leven dan waar wij in deze kerk mee bezig zijn? Deze vraag werd gesteld aan Mgr. Van Luyn, de oud-bisschop van Rotterdam, salesiaan, dus wel ingevoerd in de omgang met jongeren. Men probeerde hem een beetje uit te lokken. ‘Elf kilometer is toch een behoorlijke afstand..’, antwoordde hij. Een veelzeggend antwoord.

Het getuigt van wijsheid, gemengd met een flinke dot geduld. Daar leer ik van. Het is duidelijk dat Mgr. Van Luyn het verhaal van de Emmaüsgangers voor ogen heeft, het verhaal dat we zojuist gelezen hebben. Een verhaal vol symboliek. Twee vrienden van Jezus die met de dood worden geconfronteerd, zoals ook wij vandaag op de dag dat we onze doden herdenken. Houd het moorden dan nooit op? We vragen het ons dikwijls af. Of het nu moorden is, of vechtscheidingen, of uit het leven stappen: het is overal het domein van de dood, niet van het leven. Het is het domein van gemis aan perspectief, van teleurgesteld zijn in het leven, van gemis aan hoop. Dat is van alle tijden, en zeker ook vandaag.

Hoe ga je om met teleurstelling? Hoe blijf je overeind als de dood in je leven komt, de dood onder welke gedaante dan ook? Het zijn vragen die voor ieder van ons wel eens gelden. Daar hoef je echt niet oud en ervaren voor te zijn. Een klein kind heeft ook verdriet als de cavia sterft. En wat te zeggen als je twaalf jaar oud je moeder verliest? Je hoeft er echt geen verre reizen voor te maken, het speelt zich allemaal af in onze dorpen.

De twee Emmaüsgangers zijn enthousiast geweest over die Jezus. Hij heeft hen echt moed gegeven onder zware omstandigheden. ‘We hadden nog zo gehoopt dat…’ dat… we kunnen hier nog onze eigen verlangens invullen. We hadden nog zo gehoopt dat hij bij zou draaien, maar hij heeft een te harde kop. We hadden nog zo gehoopt dat Poetin een beetje zou inbinden maar het lijkt de verkeerde kant op te gaan… Het gaat niet alleen om onze persoonlijke verlangens, het gaat ook om de toestand in onze wereld. Want onze dagelijkse bestaan hangt wel af van hoe de olieprijs stijgt of daalt, hangt wel af van welke keuzes wij maken. Ook voor Europa…

De twee Emmaüsgangers vertellen tenminste nog, ze zijn gewoon open voor die vreemdeling. Die ook niet veel meer doet dan met hen wat verhalen uit die Bijbel met hen te delen. Hebben jullie dan niet gehoord van Abraham die zijn zoon zou moeten opofferen en die zijn zoon heeft teruggekregen? Hebben jullie dan niet gehoord van Job op zijn mestvaalt? Alles wordt hem ontnomen, huis en haard, en toch blijft hij trouw aan zijn God. Hebben jullie dan niet gehoord van die Rechtvaardige die ze hebben kapot geslagen en die toch mensen heeft bemoedigd?

In deze dagen vertellen ook wij verhalen van vroeger. We gedenken onze doden. We horen keer op keer de verschrikkingen die ook vandaag nog mensen teisteren en vernietigen. Het verschil met die Emmaüsgangers is evenwel dat bij hen de nood hoog was. Bij ons is dit vaak anders. Wij leven in land met veel vrijheid en geborgenheid. Dit kan ons soms wat in slaap sussen terwijl elders de nood wel groot is. ‘Nederlanders zijn meegaand zolang het hen maar niet persoonlijk raakt’, lees ik als kop in de krant. Dat is gemakkelijk, denk ik dan.

In het verhaal van die Emmaüsgangers maken we mee hoe zij hun verlies, hun verdriet, verwerken. Ze praten met elkaar. In al hun verdriet zijn ze ook gastvrij want ze nodigen die Vreemde mee aan tafel. Ze ontdekken dat Hij zijn Brood, zijn leven met hen deelt. En de Emmaüsgangers staan onmiddellijk op om - in de nacht nog – terug te lopen naar Jeruzalem. Ze willen het goede nieuws vertellen dat Jezus leeft en dat ze het ervaren hebben! Ook wij hebben onze ervaringen van mooie momenten en hele verdrietige momenten. Ook wij gedenken aan deze Tafel het leven van Jezus en delen zijn Brood. Gaan ook wij op weg om het met anderen te delen? Laten we een ding niet vergeten: iets waar je nooit meer over praat, verdwijnt op den duur. Dat noemen we ‘doodzwijgen’. Een verhaal geeft altijd een ervaring door. Geven wij onze ervaringen door dat geloven teleurstellingen kan overbruggen? Dat geloven zelfs bij het grootste verlies toch leven kan geven? Gedeeld leven?!

Joost Jansen, norbertijn