Er is onkruid en onkruid… Ik zag foto’s van wat in de haast geplukte bloemen langs de weg die neergelegd zijn bij enkele wrakstukken van de Boeiing die neergeschoten is in de Oekraïne. Een stukje beschaving in wat we toch als een boevennest mogen bestempelen. Wat onkruid is, hangt dus sterk van de omgeving af. Er zijn planten die we als onkruid bestempelen maar die gebruikt worden voor medicamenten bij hart- en vaatziekten. Bij een overdosis heb je een hartstilstand. Misschien dat Jezus daarom zo voorzichtig was om niet onmiddellijk al het onkruid te laten uitroeien. ‘Laat het maar staan tot de oogst, op het eind zal wel duidelijk worden wat we er aan overhouden.’ Het is in wezen een oproep om met mildheid in het leven te staan. Gebeurt dit ook in onze samenleving?
De vraag stellen is onmiddellijk het antwoord weten. Neen, dat doen we niet. Aan de ene kant gedogen wij bijvoorbeeld dat er fors gekort wordt in de zorg – terwijl we het er absoluut niet mee eens zijn. Aan de andere kant stigmatiseren wij onmiddellijk een pedofiel die nergens meer kan wonen, tot – hier in Heeswijk-Dinther - het verschillende keren ingooien van een ruit bij een alcoholist die nu opgenomen is in een afkickkliniek. Wij meten vaak met twee maten. Het onkruid zit overal en wij hebben moeite om er goed mee om te gaan.
Misschien daarom dat Jezus (of de evangelist) een paar gelijkenissen aan elkaar koppelt. De werkelijkheid van onze tijd is te complex om er met één gelijkenis op af te worden gestuurd. Er is ook nog de gelijkenis van het mosterdzaadje, er is de gelijkenis van het gist dat een vrouw mengt in het bloem om brood te bakken. Het zijn even zovele antwoorden om met onze complexe wereld om te gaan. Want die grote wereld kunnen we niet in ons eentje aan, en ook niet wij hier samen. Wat we wel kunnen is een klein begin maken, iedere dag een kleine stap. Zo klein als het mosterdzaadje, zo klein als wat gist in het deeg.
Wat is er verder voor nodig? Dat we onze ogen en oren open houden, want de grote ziekte van onze tijd is misschien wel de onverschilligheid en het een andere kant uitkijken. We kunnen dan wel ontzettend geraakt worden door die twee echtparen met kinderen uit Rosmalen die vermoord zijn door die laffe aanslag en blij zijn voor het derde bevriende echtpaar dat gepland stond voor het volgende vliegtuig, ondertussen is vandaag Noord-Irak gezuiverd van christenen en is de kathedraal van Mosul in brand gestoken en geheel vernietigd met alle kunstschatten die er in waren. Dat is onze wereld, het wordt gedaan door mensen. Ik weiger te zeggen: door mensen zoals u en ik…
Eigenlijk wil ik slechts – samen met Jezus – een oproep doen om alle kleine initiatieven die in onze parochies en in ons land gedaan worden, te ondersteunen. Wij kunnen dat mosterdzaadje zijn. Wij kunnen dat kleine beetje gist zijn in onze samenleving. Dat is de bedoeling geweest van Jezus, van allen die zijn boodschap serieus nemen, van ons dus. Die € 1500,- opgebracht door een familiefietstocht ten behoeve van de ALS vorige weekend is natuurlijk maar een druppel op een gloeiende plaat, maar vele druppels zullen op den duur die plaat minder laten gloeien.
Ieder mens heeft de keuze: het kwade of het goede doen, zich tot God keren, die rechtvaardig, barmhartig, genadig en trouw is, of niet. Zijn ogen en oren sluiten, of ze open houden en een kleine stap zetten. Wie in navolging van God rechtvaardig wil handelen moet menslievend zijn, horen we in de eerste lezing uit het boek Wijsheid. Dit woord ‘menslievend’ was in die tijd een trend-woord van de Griekse cultuur. Daarin was menslievendheid één van de belangrijkste eigenschappen van de koninklijke mens. We kunnen vandaag de brug slaan naar onze tijd. Gekoppeld aan de parabel van de zaaier kunnen we zeggen dat menslievendheid inhoudt dat we kansen geven aan het tarwezaad om te ontkiemen en te groeien. Overal in onze eigen omgeving.
We steken nu deze kaars aan, licht tegen het geweld van onze dagen in. Het is een noveenkaars, wij kunnen er mee bidden. Ook als je thuis bent staat deze kaars hier te branden. Denk er maar eens aan…
Joost Jansen, norbertijn