Eigen volk eerst… Het lijkt dat Jezus dit zegt. Hij zegt namelijk: ‘Ik ben alleen gekomen voor de verloren schapen van Israël…’ Het getuigt niet van grote openheid. Het is een van de moeilijke uitspraken van Jezus. Eigen volk eerst… waar horen we dat meer? Het wordt vandaag vaak ingegeven door angst dat vreemde culturen onze samenleving binnenkomen. Met al die buitenlanders… het roept angst op. Het is moeilijk om te gaan met deze angst omdat het zo ongrijpbaar en oncontroleerbaar is. Kijk maar naar de Schilderswijk in Den Haag met de demonstraties van de laatste weken.

Wat mij het meeste treft in dit verhaal is dat Jezus zelf over een grens gaat. Allereerst een landsgrens want hij is in het huidige Libanon, maar ook over een innerlijk grens. Hoe dat komt? Jezus laat zich ontroeren. Jezus laat zich van binnenuit raken door deze vrouw die gewoon voor haar ernstig zieke kind opkomt. Welke moeder zou dit niet doen? Deze vrouw weet heus wel dat joden en niet-joden verschillen in cultuur en godsdienst. Maar toch: nood breekt wetten. En Jezus laat zich bekeren. De nood van één mens is voldoende om deze man van God tot nieuw inzicht te brengen. Jezus geeft zich gewonnen en het wonder gebeurt, de dochter van deze buitenlandse geneest.

Als die buitenlandse vrouw er nu eens niet geweest zou zijn? Was dan de boodschap van Jezus alleen maar voor de joden geweest? We weten het niet want het is gewoon anders gelopen. Maar één ding is zeker: reeds bij de profeten leeft het geloof in de boodschap van een God die bewogen is met mensen en die zich uitlevert aan mensen. En wel wereldwijd. ‘Mijn huis moet een huis van gebed zijn voor alle volkeren’, horen we bij de profeet Jedaja in de eerste lezing. Een God die zich laat ontroeren, die bewogen is met mensen: deze boodschap is en blijft uniek. Alleen in het jodendom en in het christendom komen we dit Godsgeloof tegen. In andere godsdiensten is dit echt anders. Ik vind dat we daar ontzettend blij om mogen zijn. Onze God is een God van liefde, van meelijden, van betrokkenheid en zorg. Met deze God hebben we een boodschap voor de mensen van vandaag.

Liefde, bewogenheid laten zich ook geen grenzen stellen, tenminste zo denk ik. Wie eenmaal bewogen is en zich door anderen laat ontroeren, die zal dat in heel verschillende omstandig-heden doen. Wanneer je vertederd wordt door een kindje in de kinderwagen, dan raak je toch ook ontroerd bij het zien van kinderen gevlucht naar een berg in Noord-Irak? Je maakt dan toch geen onderscheid? Zo is ook Gods liefde zonder grenzen. Of moeten we eerder zeggen dat in de mate dat wij ons door Hem laten raken, dit ook bij ons zal zijn?

Is dit zo? Bij het beantwoorden van deze vraag word ik voorzichtiger. Ik zie eerder in onze samenleving dat mensen zich in hokjes opsluiten of opgesloten worden. Dit is groeiende. We leven niet met open grenzen. Wij worden bang als vreemden ons te dicht op de huid zitten. Die Kananese vrouw is er ook vandaag, hier in HDL. De profeet Jesaja die zegt dat dit huis, deze kerk, een huis moet zijn voor alle volkeren, die is er ook. Het is aan ons of we die vrouw zien en of we de profeet in onze tijd horen. Het is aan ons of we ook er naar handelen.

Wij groeien naar een fusie van de vier parochies rond de abdij. Dat vraagt ook van ons dat we over de grenzen van onze eigen vertrouwde parochie heen kijken. Dat vraagt dat we ons interesseren voor wat er elders gebeurt. We kunnen niet een houding aannemen van: als er maar bij ons iedere zondag een mis is, dan is het goed. Er zullen veranderingen komen. Die veranderingen zullen beter bij ons aansluiten als we ons mengen in het gesprek hierover, als we zelf meebewegen. Het vraagt van ons bewogenheid voor de parochianen van de andere kerken rond de abdij.

We kunnen heel gemakkelijk de opdracht tot bewogenheid toepassen op beelden die we op de televisie zien. We kunnen gemakkelijk ons laten ontroeren door een mens in nood. En ook dat is soms als moeilijk. Maar als Jezus zich niet had laten bewegen door een buitenlandse, dan hadden we nu geen evangelie gehad. Over grenzen heen kijken en met vreemden optrekken is een evangelische opdracht.

Joost Jansen, norbertijn