‘In het begin smaakt dit bier een beetje bitter, later proef je de volle smaak pas.’ Een bierkenner – en dat zijn er velen – zet me aan het denken. Hoe zit dit bij mensen? Ik ken er die in hun leven verbitterd zijn geraakt. Ze kennen weinig levensvreugde. Vaak ook wel te begrijpen met alles wat ze hebben meegemaakt. Hun leven is als een woestijn uit de eerste lezing. Wanneer een woestijn langer duurt, dan raak je vermoeid. Soms ook verbitterd. Hoe kom je er uit? Als je tenminste er uit wilt komen…
Ik wil de vergelijking met het proeven van bier doortrekken. Het klinkt misschien wat oneerbiedig voor sommigen hier in de kerk. Wanneer iemand je dit bier aanbiedt, dan weet je tevoren nog niet wat je te wachten staat. Je bent nieuwsgierig. Je proeft, je voelt de bittere smaak. Maar je haakt niet af want degene die je dit bier aanbiedt is te vertrouwen. Daar ga je maar vanuit. En dan kom je uit bij de volle smaak zoals dit bier bedoeld is.
Wanneer we dit toepassen op mensen dan gaat het over hoe je met tegenslagen in je bestaan om kunt gaan. Overkomen ze je, raak je helemaal ondersteboven, word je zelfs verbitterd? Of kun je er mee omgaan om misschien te ontdekken dat je er een rijker mens door bent geworden? De zoon van Piet is verongelukt, hij is pas acht jaar oud, holt achter een voetbal de straat op en een auto schept hem. Mensen zeggen tegen Piet: je zult die chauffeur wel iets aan willen doen. ‘Die man heeft ook veel verdriet’, zegt Piet, bij zijn eigen verdriet. Piet raakt niet verbitterd, anderen wel. Wat is het geheim van Piet? Hij blijft open, hij blijft verbonden met andere mensen, ook met die chauffeur die zijn zoon overreden heeft. Hij stopt dat noodlottig ongeluk niet weg. Dat is gewoon kwaad, dat mag niet. We voelen het allemaal aan. Je hoort je kind niet te verliezen, en zeker zo niet. Piet kijkt het aan, net zoals die joden in de woestijn de giftige slang hebben aangekeken. Alleen zij die dat doen worden gered, de anderen niet. Die sterven van het gif van de slang, het gif van de verbittering.
Daarom neemt dat verhaal van Jezus dit beeld op met het feest van Kruisverheffing. Niets verheerlijkends, want dat is het kruis niet in eerste instantie. We zien het vandaag weer in Noord-Irak en Syrië waar christenen opnieuw worden gekruisigd door de Islamitische Staat. We kunnen het volgen op Youtube, via internet. Een zeer barbaarse manier om mensen te vermoorden. Alleen wie dit kwaad aankijkt, kan er ook mee omgaan, zo geloof ik. Je ogen sluiten betekent je kop in het zand steken. En wie de andere kant uitkijkt, die stemt toe. De ervaringen van de Tweede Wereldoorlog worden ons in deze dagen weer in herinnering gebracht. Er zijn toen veel mensen geweest die een andere kant hebben uitgekeken, ook onder onze voorouders. Neen, pas als je het kwaad aankijkt, kun je er mee omgaan.
Misschien om dan stamelend te bekennen: zozeer heeft God de wereld liefgehad dat Hij zijn eigen Zoon aan ons gegeven heeft. Je moet wel Zoon van God zijn om tot het uiterste, tot op het kruis, trouw te blijven aan de liefde. Je moet wel Gods Zoon zijn om je je er niet aan te onttrekken… Om dit voorbeeld van Jezus wordt het kruis met eerbied omgeven. Om wat daar gebeurd is aan liefde, slaan wij een kruisteken. Het is een liefdesteken. Het is daarom ook weer een teken waarin bemoediging en kracht gegeven worden. Voetballers weten dat als ze het veld opgaan met een kruisteken. Maar ook de christenen in Noord-Irak weten dat. En die oude opa die stervende is en die ik de ziekenzalving mag geven, weet dat. Want met moeite probeert hij toch nog een kruis te slaan. Ontroerend.
Vandaag is onze wereld echt niet zo vriendelijk. Oorlog is er, veel oorlog. Relaties staan fors onderdruk en mensen vereenzamen. Ook in HDL lag een man enkele dagen dood in zijn huis voordat hij gevonden werd. Het is goed als we dit allemaal aankijken, dan kunnen we er ook mee omgaan. Het gaat dan niet louter om een kruis, het gaat om wat onze verhoudingen vergiftigd, wereldwijd en heel dichtbij. Maar wie goed hiermee omgaat, vindt trouw en liefde. Dat heeft die Jezus ons voorgeleefd. Door het kruis heen.
Joost Jansen, norbertijn.
Wilt u reageren? Mail dan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.