‘Waar kan ik wonen?’, vraagt God zich af. ‘Ik wil uit die hemel weg, want liefde laat zich toch niet opsluiten.’ Dat is natuurlijk ook zo. Denk maar eens aan verliefde stelletjes, die willen ook de ruimte in. Een gezin stichten, kinderen krijgen. Het is natuurlijk heel menselijk gesproken, maar God wil dat wij menselijk over Hem spreken. De liefde bij God zal dan wel veel volmaakter zijn dan bij ons mensen, maar toch.

Liefde wil delen, delen met anderen. Liefde wil dat je vruchtbaar bent. Zo is dat toch? Bij God, en ook bij mensen. Het is daarom dat dit boeiende verhaal van de aankondiging van de komst van Jezus bij Maria ons wordt verteld. Er zijn hele theorieën op te zetten over God. Dikke filosofieboeken zijn er geschreven. In veel godsdiensten wordt over God gesproken, maar steeds in abstracte en afstandelijk taal. Vaak is het geen taal waarbij je iets kunt voelen, waarbij je ontroert kunt raken. In het christendom wel. Dit verhaal over een boodschapper bij Maria, over de schrik van een jong meisje dat zich ineens realiseert dat het moederschap op haar weg komt. Hemel, wat overkomt me? Het is zo herkenbaar, zo menselijk en daarom zo goddelijk. Zo is de God van de christenen: mysterie en tegelijkertijd menselijk nabij.

Natuurlijk maakt deze Maria tegenwerpingen. Geloof schakelt je verstand niet uit. Als je dan nog niet met Jozef geslapen hebt, hoe kun je dan zwanger raken? Ik vind de Bijbel ontzettend kies. De Bijbel zegt niets over de slaapkamer van Maria en Jozef. De Bijbel vertelt alleen dat dit zwanger-worden, dat dit moeder-worden, het werk is van Gods heilige Geest. Dat is mooi en vol betekenis. Het zegt dat God zich bemoeit met hoe het onder mensen en tussen mensen gaat. Dat wil zeggen dat onze God op die manier aanwezig wil zijn. ‘Waar kan ik wonen?’, vraagt God zich af. Blijft Hij zich ieder jaar weer afvragen. Want ieder jaar wil Hij opnieuw geboren worden onder mensen.

‘Waar kan ik wonen?’ Vragen wij het ons ook af? Wil hij wonen waar doorgedraaide fanaten in Pakistan 140 kinderen vermoorden? Misschien zoekt God wel die ouders op om hen te troosten. Er wordt wat afgebeden als de nood hoog is! Wil Hij wonen bij twee jonge mensen die zo graag een kindje willen, maar waar het maar niet lukt? Misschien is Hij ook wel daar omdat zij zo graag leven willen ontvangen en doorgeven. Ja, God is er ongetwijfeld. Wil Hij wonen waar mensen voor elkaar instaan en elkaar helpen en bemoedigen? Ja zeker, en Hij verlangt er zo naar dat ze Hem ook aan het woord laten komen. Want dan krijgt hun geluk duurzaamheid.

Kan God ook bij ons wonen? Goede vraag. Het antwoord is wat lastiger. Wat is er voor nodig? Dat we onze huizen klaarmaken, niet alleen de kerstboom, maar ook de kerststal, of een beeldje met Maria waar we in de kerstnacht Jezus bij leggen. Ons christelijk geloof hangt natuurlijk niet af van deze beeldjes, maar toch. Zulke zaken bepalen ons dagelijks bestaan. Belangrijker is dat we onze harten openstellen. Open voor het mysterie en open voor elkaar. God wil in ons midden wonen met kracht en liefde. Hij wil in ons midden wonen en dan gebeurt er iets bijzonders. Het is een groot verschil tussen zo maar de alledaagse dingen doen of ze doen met liefde en dat steuntje in de rug van Iemand die van je houdt. Kinderen van groep 8 van onze basisscholen begrepen dat goed. Want oma steekt een kaarsje voor hen aan als ze een toets moeten doen. En dat voel je als je zit te zwoegen.

Er zijn nog enkele dagen te gaan voor het Kerstmis is. We moeten geen dagen overslaan in de voorbereiding op het grote feest van Kerstmis. Want hoe beter de voorbereiding, hoe intenser het feest. God komt echt onder ons wonen, Hij wil zich veilig voelen bij ons. Wij kunnen daarvoor zorgen. Wanneer we Hem ontvangen, God in menselijke gestalte, dan wordt ons menselijke bestaan een beetje goddelijker. De oude wijzen spreken over een wonderbare ruil. Ruil tussen God en mens. Dat is mooi. Het is ook praktisch, want wanneer God zich onder ons veilig voelt en onze gelederen versterkt, dan kunnen wij gelukkiger zijn. Laten we zo naar Kerstmis toeleven en anderen er in meenemen. Want Kerstmis is een programma….

Joost Jansen, norbertijn