(overweging op Driekoningen 2015)

Er zijn mensen, meestal zijn dat vrouwen, die er plezier in hebben om gewoon te gaan shoppen. Eigenlijk hebben ze niets nodig maar wanneer ze naar Den Bosch of Eindhoven of misschien wel naar Barcelona gaan en ze lopen door die winkelstraten - de ene winkel in, de andere winkel uit - dan blijken ze toch wel het een of ander gekocht te hebben.

Anders is het wanneer je werkelijk iets duurzaams nodig hebt: je gaat surfen op internet, je vergelijkt de prijzen, en gaat dan pas op pad. De drie wijzen uit het Oosten behoren tot de laatste categorie. Men vertelt van hen dat het wijzen zijn, wetenschappers, onderzoekers, die in het bestuderen van de sterren ineens een bijzondere ster hebben gezien. Het is zo interessant dat ze op pad gaan, niet wetend nog wat ze zullen tegenkomen. Die ster is echter wel zo boeiend dat het op weg gaan al de moeite waard is. Dat moet wel een heel bijzonder teken aan de hemel geweest zijn!

U begrijpt dat dit verhaal voor ons is opgetekend. Het is geen proces-verbaal dat minutieus de ‘ins and outs’ weergeeft. Het verhaal van de drie wijzen uit het Oosten staat voor de zoekende mens die ook nog eens vindt waarnaar hij ten diepste al geruime tijd verlangt. En waar verlangen wij naar? Verlangen wij naar de ‘beste wensen’? Of naar ‘gezondheid want dat is toch wel het voornaamste’ hoor ik mensen zeggen. Verlangen wij naar geluk? Maar dat is wel een heel algemeen begrip en voor velerlei uitleg vatbaar. Waarnaar verlangen wij echt? Verlangen wij zo sterk dat we op weg willen gaan en oude zekerheden willen verlaten? Dat hebben de drie wijzen gedaan. En ze gaan ook nog een andere weg terug, hoor ik.

Ik ga u niet vertellen waarnaar u verlangt, dat is aan u. Ik geef wel mijn eigen invulling. Want als ik naar de huidige stand van de wereld kijk dan verlang ik naar… toewijding. Laat ik maar eens een waarde noemen waar we het niet zo vaak over hebben. Het gaat steeds over medemenselijkheid, over vriendschap, liefde, vrede. Toewijding neemt dit allemaal wel op en plaatst het weer in een bijzonder kader. Die wijzen uit het Oosten zijn geheel toegewijd aan hun tocht. Ze hebben – anders gezegd – een innerlijke drive. Anders houd je het niet zo vol. Ze moeten er heel wat voor doen om op het spoor te komen van een kindjes dat ergens achteraf in een stal is geboren. Vol toewijding bieden ze hun geschenken aan: goud, wierook, mirre, niet bepaald de minste gaven. Koninklijke gaven. Eigenlijk horen die niet thuis in een stal met een os en ezel. Maar als er echt liefde en toewijding is…? Dan doet de omgeving er toch niet toe? Dan wordt ieder huis, hoe armoedig ook, een klein paleis? Zo is dat toch?

De weg van de wijzen gaat verder. Zij hebben het Kind gezien, zijn moeder Maria en Jozef, ook zo toegewijd. Een ontmoeting die hun leven verandert want ze gaan via een andere weg terug. Hun zoektocht is uitgekomen bij waar ze - onbewust nog – naar op zoek waren: toewijding van mensen aan elkaar in alle eenvoud, maar wel vol van potentieel. Dat zal later ook blijken. Die drie wijzen staan niets anders te doen dan deze ontdekking uit te bouwen in hun eigen bestaan.

En wij, waar zijn wij in ons bestaan naar op zoek? We reizen soms de hele wereld af om wellicht uit te komen bij ons eigen huis, onze eigen relatie. Om te ontdekken dat mijn relatie met deze ene man, deze ene vrouw, met deze kinderen, met deze vrienden en kennissen, uiteindelijk de beste plek is. Soms moeten we daar een hele omweg voor maken. En ontdekkingen doen, ontmoetingen die ons de ogen openen voor het goud, wierook en mirre dat onder handbereik ligt. Onze godsdienst vertelt ons geen verhaal uit de sprookjes van duizend en één nacht. Onze Bijbel vertelt het verhaal van drie wijzen die een hele tocht moeten maken om een jong gezin te ontmoeten waarin de drie toegewijd zijn aan elkaar. Deze ontmoeting nemen de drie wijzen mee op hun tocht. Hun leven is veranderd, hun hart weet nu beter te onderscheiden wat waardevol is, nog waardevoller dan goud, wierook en mirre. Die kunnen ze achterlaten bij het Kind in de kribbe. Want hun hart is veranderd. Alles wat nu op hun weg komt, kan van waarde worden, door hun toewijding.

Joost Jansen, norbertijn