Verschillende mensen zeiden me deze week: ‘Het moet toch niet gekker worden in onze samenleving!’ We reageren op nieuws zoals de moord op een jongetje in Urk, waarschijnlijk door een leeftijdgenoot. We reageren op de hulp aan een bank die al miljarden heeft ontvangen om overeind te blijven.

 We reageren op… ieder van ons heeft zijn eigen moeite met de berichten die ons bereiken. Intussen zijn we er al aan gewend dat mensen gehuld in een bommenvest zich opblazen en we blozen niet meer als het zoveelste schandaal van seksueel misbruik op kinderen door kerkmensen in de krant staat. Ook wij raken dan in verwarring, net zoals die mensen in dat stukje evangelie die reageerden op de rampen van hun tijd.

Wat doen we dan? Is er reden om te blijven hopen? Is er een ‘meer’? Er zijn mensen genoeg die naar de dokter gaan en wat antidepressiva halen. Gelukkig dat er medicijnen zijn zoals Prozac en valium, maar moet het nu in die hoeveelheden en bij zoveel mensen? Is er geen andere weg te bewandelen? Waar halen we hoop vandaan?

Waarschijnlijk is de eerste stap: je ogen niet sluiten voor de realiteit van onze dagen. We moeten gewoon zeggen dat het niet goed is als mensen te veel hun eigen belang zoeken en verder geen boodschap hebben aan een ander. Jezus in het evangelie doet het ook niet. Hij benoemt de warboel van zijn tijd. Er is crisis en mensen verkeren in angst. Misschien dat anderen zeggen: ‘Je hoeft niet bang te zijn, je beeldt het je maar in.’ Maar angst valt vaak niet te verklaren. Je kunt beter accepteren dat het zo is.

Jezus blijft er echter niet bij stilstaan. Hij volgt het ritme van de liturgievieringen van zijn dagen. Toen ook lazen ze uit de profeet Jeremia. Die verhalen waren bij hen bekend. Het was hun geschiedenisboek, Bijbelse geschiedenis. Geregeld heeft Jezus dat boek gepakt, iedere week, iedere sabbat. Dan voel je dat je gedragen wordt door de ervaringen van al die mensen die ons zijn voorgegaan. Het biedt veiligheid en geborgenheid. In die verhalen gaat het vaak over verlangen naar geluk, over angst in het bestaan, over iets nieuws dat – ondanks alles – toch nog geschiedt.

Jezus heeft zich vaak herkent in die profeet Jeremia die tegen de oneerlijkheid van zijn dagen is opgestaan. Een profeet die de catastrofe en de brand van de stad Jeruzalem zag aankomen en is blijven getuigen. Hij heeft zijn mond niet gesloten vóór, tijdens en ná de catastrofe. Want oneerlijkheid is er in voor- en tegenspoed. En Jeremia zag het goed. Hij bleef hoop houden, ook in het donkerste van die dagen.

Kun je daar wat aan doen? Kun je zo leven dat tekenen van hoop jou bereiken? Wij zijn niet aan de goden overgeleverd, hoewel we dat soms wel zo zeggen. Wij zijn aan God overgeleverd en die wil ons geluk. Zien wij dat nu het blad van de bomen is gewaaid de knopen zich al gevormd hebben die in het voorjaar zullen openbarsten. Merken wij het op hoe dikwijls bij een overlijden in de buurt ook een baby’tje geboren wordt. Zou daarom op de eerste zondag van de advent ieder jaar weer die oproep klinken om waakzaam te zijn, wakker te worden.

Wanneer we waakzaam zijn dan ligt een dode niet weken in een flat zonder dat iemand haar mist. Wanneer we waakzaam zijn dan kijken we verder dan wat we met Sinterklaas zullen krijgen, dan werken we ook aan een gezellige sfeer om elkaar te ontmoeten. Wanneer we waakzaam dan zorgen we er ook voor dat deze verhalen worden doorverteld aan onze kinderen en kleinkinderen. Om ze die geborgenheid te geven.

De tijd van de advent, die weken naar Kerstmis toe, is zo mooi. Het is een tijd van verwachten. Die verwachting kan niet zonder die waakzaamheid die op deze zondag klinkt.

 

                                               Joost Jansen o.praem.