‘Pastoor, kunt u al die kerken van Heeswijk, Dinther en Loosbroek op den duur nog open houden?’ Een vraag van een jong echtpaar aan de keukentafel, deze week, en hun kinderen spelen op de achtergrond rustig door. ‘Zolang de mensen  blijven komen, blijft de kerk open’, heb ik geantwoord. Mensen die bijeenkomen maken samen de kerk.

Het zijn niet de stenen die een kerk maken. De stenen maken alleen maar het gebouw, mensen vormen samen de kerkgemeenschap, de geloofsgemeenschap, het Volk van God onderweg. ‘Met hoe velen zijn jullie, nog?’, vraagt een ander vandaag. ‘Heer, zijn het er weinig die gered worden?’, is de vraag van de mens in het evangelie. Deze vragen zijn van alle tijden.

En dan klinkt in zowel de eerste lezing als in het evangelie dat grootse visioen van volken die bijeengebracht worden rond de Berg van de Heer om daar de goede God te eren, van mensen die van overal komen. Is dit alleen maar taal van een volk dat (2600 jaar geleden) in ballingschap was, zoals het geval is in de eerste lezing? Heb je het dan juist nodig om in dromen te geloven? Is het alleen maar wat ‘pep-talk’? Een enthousiast verhaal? Dat lijkt me toch niet voldoende. Het moet wel inhoud hebben. Mensen kunnen wel getrokken worden door een goede marketing en een spetterende presentatie maar als ze geen inhoud proeven dan gaan ze snel naar een ander. Kijk maar eens hoe dat bij de politiek werkt. Wat doen dan al die volkeren, of al die mensen optrekken en zich engageren?

Nog steeds oefent de christelijke boodschap aantrekkingskracht uit op mensen. Misschien in Nederland en in sommige andere landen wat minder, maar toch. Wanneer ik goed luister en kijk naar de ontwikkeling van het christendom in de wereld dan blijven mensen komen. Wat trekt hen? In sommige culturen telt de individuele mens gewoonweg niet. De mens is slechts een radertje in een groot systeem. Wie buiten de boot valt, heeft dat aan zichzelf te danken. Pech gehad. ‘Bemin je naaste, want hij is zoals jij’, staat er in de Bijbel. ‘Bemin je naaste’, en deze opdracht zet christenen aan om zich voor een ander in te spannen, soms met gevaar voor eigen leven. Dan wordt eenzaamheid opgeheven en ervaart men de nabijheid van anderen.

Er zijn ook omstandigheden waarin mensen menen op alles recht te hebben. ‘Doe die deur open’, klinkt er in het evangelie. ‘Nú heb ik er nood aan, nú wil ik een beroep op je doen.’ ‘Ik bepaal wel wat goed voor mij is, nú.’ Herkennen we deze uitspraken? Of zoals onlangs een vraag van een moeder: ‘Ik wil me laten uitschrijven uit de rooms-katholieke kerk met mijn hele gezin, maar kan mijn kind dan nog wel zijn eerste communie doen?’ En dan antwoordt die huisvader uit het evangelie: ‘Ik heb je jaren niet gezien. Er wordt toch wel een minimum aan engagement verwacht.’ We mogen mensen echt er op aanspreken dat persoonlijke keuzes ook om consequenties vragen.

En dan mag ik toch nog wel toevoegen dat Jezus laat zien dat God voor ons een Vader is en dat we dus bestemd zijn om steeds meer en meer broers en zussen van elkaar te zijn? Dat wij geschapen zijn naar Gods beeld en gelijkenis en dat dit een ereteken is. Dat het leven niet stilstaat bij tegenslag, zelfs niet bij de dood en dat we in Jezus, en in zijn kielzog in Maria en in zovele getuigen wij tot een geestkrachtige traditie behoren. Ik denk dat dit (en vele andere waarden) de aantrekkingskracht is van het christendom. Om dan nog maar te zwijgen van mensen zoals in China, in Korea of in andere totalitaire staten waar het geloof in God de mensen helpt om hun hoofd niet te hoeven buigen voor heersers maar ze innerlijk vrij kunnen blijven.

Wanneer je er zo tegenaan kijkt dan kan ik wel begrijpen dat het christendom aantrekkelijk is. Dan wenden in sommige landen vrouwen en mannen zich in grote getale tot het christendom. Dan zorgen zij er wel voor dat ze samen de schouders zetten om met elkaar een hoopvolle boodschap uit te dragen.

Zullen we met velen blijven? Het ligt ook aan ons. Wij met elkaar kunnen laten zien dat ons geloof ons kracht geeft in goede en slechte tijden. Wij met elkaar kunnen laten zien dat in de maatschappij van vandaag je door je geloof het verschil kunt maken.

Joost Jansen o.praem.