Als God niet meer zichtbaar is… dat is de ‘hamvraag’ die ons op het feest van Hemelvaart gesteld wordt. Als God niet meer zichtbaar is… Was Hij dan vroeger wel zichtbaar? Nou ja, eigenlijk niet, want God kun je niet afbeelden, mag je niet afbeelden.  Eén van de Tien Geboden zegt dat je van God geen afbeelding mag maken. God heeft zich wel laten zien in Jezus Christus zegt de geloofstraditie, maar Jezus is ook vandaag naar de hemel gegaan. En trouwens, die Jezus heeft maar 33 jaar op aarde rondgelopen. Dus ook dat zet niet veel zoden aan de dijk. Toch was vroeger God veel meer zichtbaar in onze samenleving dan vandaag, zo voelen we dat. Zeker in het Brabantse land was Hij overal aanwezig in kerken en kapellen, was Hij aanwezig in zovele uitingen van geloof, bedevaarten, rozenkransen, brevierende paters, priesters en de heren van de abdij, niet te vergeten. Je kon overal verwijzingen tegenkomen naar God in kruisen in de kamers en langs de wegen. Die tijd is wel veranderd. Al die uitingen van geloof zijn er nog wel maar ze zijn ook veel verdwenen. In plaats van kapelletjes richt men nu gedachtenismonumentjes op voor slachtoffers van verkeersongevallen.

Als God niet meer zichtbaar is… wat gebeurt er dan? De cabaretier Herman Finkers zei: als het geloof verdwijnt, gaan mensen in van alles geloven. Is dat zo? Er zit wel een kern van waarheid in. Men hoeft maar te zeggen dat er in Duitsland besmette komkommers zijn gegeten, of alle komkommers in heel West-Europa zijn in de ban geslagen en de tuinders lijden miljoenen verliezen. Denken mensen dan niet iets verder na? Kunnen ze niet hoofdzaken van bijzaken onderscheiden? Is geloof ook niet dat je nadenkt over wat het belangrijkste is in je leven? Betekent geloof niet dat je prioriteiten stelt: hoop die verder kijkt dan wat jou bespringt onderweg? En liefde die bergen kan verzetten?

Als God minder zichtbaar is geworden in onze samenleving, wat staat ons dan te doen? In het evangelie en in het verhaal van de Handelingen van de apostelen (eerste lezing) gaat het hier over. Ga maar op weg. Ga maar naar andere mensen en vertel van je ervaringen. Luister naar hen. Ga in gesprek. Maar weet één ding: Ik ben met je. Zo is God: met de mensen zijn. God is kracht, God is dynamiek, God is creativiteit, God is hoop, God is liefde. Misschien kunnen we allemaal wel een eigenschap opnoemen, een mooie eigenschap, een belangrijke waarde in je leven die je in verband brengt met God. Een waarde waaraan je wilt vasthouden, wat er ook gebeurt. Een waarde die je wilt verdedigen, koste wat kost. Mensen voelen dat dan aan jou. Mensen ervaren aan jou waar je echt achter staat. Zo is God met je, alle dagen tot aan de voleinding van de wereld, staat er aan het slot van het evangelie.

Als God minder zichtbaar is geworden, dan hebben we tenminste dit nog: mensen die Hem laten zien. Hoe? Er is veel verborgen hulp die geboden wordt. Een oma die haar zoon gaat helpen met de kindjes die geen moeder meer hebben. Een klusjesman die lampen gaat ophangen bij een gezin met linkerhanden. Een vrouw die een studente financieel wat ondersteunt. Een oma die Onze Lieve Heer van het kruis bidt voor haar kleinzoon. Zo maar een paar ontroerende voorbeelden uit onze parochies. Het zijn vaak niet de grote acties die God zichtbaar maken. Het is meer dat kleinschalig gebeuren waarin mensen echt voor elkaar aanwezig zijn. Dat zijn niet mensen met veel tamtam. Het zijn meestal vrouwen en mannen die doen wat ze moeten doen. Doen wat voorhanden is en juist hierin bouwen aan gemeenschap.

Waar God niet meer zichtbaar wordt gemaakt, gaat een samenleving onderuit, zo meen ik. Waar mensen alleen maar eigen profijt nastreven, vallen onherroepelijk gaten in het netwerk dat we samen vormen. Maar waar God wel zichtbaar gemaakt wordt – en wij hier samen laten dat nu zien! – daar groeien duurzame relaties. Waar God zichtbaar gemaakt wordt, bouwen we aan dat rijk van God dat Jezus voor ogen stond. We hebben dan wel heel hard die goede Geest van God nodig. Maar dat is voor Pinksteren….                     Joost Jansen o.praem.