0verweging op 14 augustus 2011
Het is goed als je af en toe eens over de grens heen gaat, buitengaats, buiten de voor jou bekende omgeving. Ik zeg dit niet omdat ikzelf na een wat langere vakantie weer terug ben, maar veeleer omdat van Jezus in het evangelie wordt verteld dat Hij even buiten Israël is geweest.



Hij gaat de grens over, in het land van Tyrus en Sidon, het huidige Libanon. En onmiddellijk moet Hij de consequenties van dit bezoek onder ogen zien. Net zoals dat gezin dat ik in Midden-Frankrijk ben tegengekomen en die met een woordenboekje in een restaurantje de prijslijst probeerde te vertalen. Over grenzen heengaan brengt altijd nieuw mogelijkheden én onmogelijkheden.

Een onbekende, buitenlandse vrouw stapt op Jezus af. Je merkt dat Hij niet op zijn gemak is. Hij is gewoon een beetje bot: Vrouw, eigen volk eerst. Deze reactie valt te verklaren uit het feit dat ieder volk in die tijd zijn eigen godsdienst had. Men was niet zo gesteld op mengvormen. Laat ieder nu bij zijn eigen geloof blijven, dat is wel zo duidelijk én gemakkelijk. Maar de werkelijkheid zit niet altijd zo in elkaar. Er zijn mensen die risico’s aangaan omdat ze vermoeden dat ze verder moeten gaan, nieuwe wegen inslaan. Ze willen steeds groeien. En de nood is hoog bij deze vrouw. Haar eigen dochter is in gevaar. Nood leert – soms - bidden.

Het wonder in dit verhaal is niet dat later zal blijken dat de dochter genezen is. Het wonder speelt zich af tussen die vrouw en Jezus. Er is het wonder van het vertrouwen tegen alle beter weten in. Die buitenlandse weet heus wel dat er een soort religieuze muur is tussen de twee godsdiensten, die van haar en die van Jezus. En toch blijft zij verder gaan, toch blijft ze volhouden, toch blijft ze bidden. De liefde voor haar dochter geeft haar kracht. Dan is er het wonder dat Jezus zich laat ompraten. Hij blijkt niet vast te zitten in zijn denken. Hij voelt hoe authentiek de nood én het geloof van deze vrouw zijn. Jezus is niet zó voorgeprogrammeerd dat Hij alleen maar de regels van zijn eigen geloofsovertuiging kan toepassen. Hij gaat om. Hij neemt het risico van een nieuwe weg. Hij schept een nieuw begin.

In mijn vakantie las ik dat geestelijke leven betekent dat je altijd opnieuw kunt beginnen. En niet alleen in het geestelijke leven, voeg ik er maar aan toe. Teveel mensen zijn geprogrammeerd en raken niet meer los van de geijkte patronen. Zij die creatief blijven in hun bestaan nemen geregeld de tijd om te zien waar ze nu staan en stellen zich dan de vraag: ‘Kan het ook anders?’ Jezus laat zich ‘ompraten’ door die buitenlandse omdat Hij ziet dat haar nood echt is, niet om zichzelf maar om een ander, haar dochter. En Hij verzet de bakens.

Ik zou het zoveel mensen gunnen om weer creatief te worden in hun leven. Ook al heb je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, er is nog zoveel te doen voordat je je ogen definitief mag sluiten. Ik zou het sommige echtparen gunnen om weer eens creatief in hun huwelijk te staan. Ik zie dat ze niet gelukkig zijn met elkaar. Maar ze durven niet de eerste stap te zetten door hun handen uit te strekken en te bidden: ‘Help ons eens!’ Het is een groot risico, je weet niet wat het uitricht. Soms is onvrijheid nog het veiligst. Maar die Kananese, die moeder van die zieke dochter, is er wel uitgekomen…

Maar het gaat niet alleen om wat er tussen mensen speelt. Het speelt ook in onze wereld met haar grote economische, financiële problemen. De meeste landen - en zeker in de Westerse wereld - leven al tientallen jaren boven hun stand. De schulden zijn enorm. Velen weten het. Velen weten ook dat het ’n keer hen moet opbreken. Maar wie durft het risico aan om de economie anders in te richten? Wie zet een eerste stap? Gaten met gaten vullen voelt soms veiliger aan, als het tenminste de eigen, privé, portemonnee niet raakt. Durven de verantwoordelijken – en wij zijn dat zelf ook – echt de handen naar elkaar uit te strekken en te erkennen dat we elkaar nodig hebben? Als Jezus niet ingegaan was op de roep om hulp van een buitenlandse was zijn boodschap wellicht nooit over de grens van Israël heen gekomen. Als wij ons niet laten raken door de vragen die persoonlijk en als maatschappij op ons afkomen, als wij de bakens niet durven verzetten, dan verwonden en doden we het leven zelf.

 

Joost Jansen o.praem.