overweging op 6 mei 2012
Het is spannend in de eredivisie van het betaald voetbal. Om de tweede plaats wordt gestreden. Zou PSV het halen? Of wordt het toch Feyenoord? Wat maakt een team winnend? Velen zullen zeggen: het hangt voor een groot deel af van enkele sterspelers. De meesten zullen zeggen: het is van belang dat daar een collectief staat. Het geheel van het team is vaak doorslaggevend. Het team is meer dan de optelsom van de afzonderlijke spelers.

Coach Jezus weet dit ook. Hij kijkt naar de groep vrienden die Hij verzameld heeft om de liefde van God uit te dragen. In de nachtelijke uren wanneer Hij zich vaak terugtrekt om te bidden, maakt Hij zich ook zorgen. Hoe zal het gaan als Ik onverhoopt er niet meer zal zijn? Zijn ze dan ook nog zo sterk? Samen? Jezus neemt het beeld van de wijnstok. Een bekend beeld in die tijd én vandaag, overal worden druiven verbouwd in het Middellandse zee gebied. Het beeld spreekt aan. Men begrijpt dat het gaat om het grote geheel en hoe het collectief bezield blijft. De sap moet wel door de ranken blijven stromen. De wijnboer moet wel goed zijn wijnrank verzorgen. En in het voorjaar blijf je onophoudelijk snoeien in een wijngaard.

Hoe moet het verder, als Ik er niet meer ben? Zijn mijn mensen voldoende toegerust? Hebben ze voldoende in huis om zelfstandig door te gaan? Ik vraag het me soms ook af met al die parochies. Wanneer de gewijden, de priesters, wegvallen, kunnen de toegewijden gelovigen zelf verder? Wat is er voor nodig?

Je kunt natuurlijk je aandacht laten uitgaan naar de organisatie. Wanneer alles goed op poten staat dan gaat een parochie door. Zorg dat de administratie goed loopt, dat de financiën geregeld zijn, dat er een goed rooster wordt gemaakt van wie wat doet, zowel voor het kerkgebouw als voor de vieringen, en klaar is Kees. We weten echter allemaal dat dit zo niet werkt, hoewel het ook allemaal gedaan moet worden. Wanneer het hele team goed functioneert, maar de geest ontbreekt en de coach weet niet de ware chemie tussen de spelers te bewaren, dan kun je internationaal voetbal wel vergeten. Er is meer nodig. Bezieling.

Jezus heeft het over: in Mij blijven, zoals Ik in de Vader/God blijf… Het gaat Jezus om bezieling, om de heilige Geest die de goede Geest van Jezus én van God is. Het gaat Jezus om de levensstroom die door onze aderen moet vloeien zoals de sapstroom in de ranken van de wijnstok. Wie openstaat voor deze bezieling heeft niet een vracht aan wetten, regels en voorschriften nodig. Wie liefheeft, weet wat hij moet doen. Augustinus zei eens: bemin en doe wat je wilt. En als je echt bemint dan gaat dat gepaard met een groot respect voor de ander. Dan wil je de ander opbouwen, niet pakken of manipuleren. Liefde opent in ons een kleurrijk palet aan mogelijkheden en aan uitdagingen.

Zijn wij voldoende aangesloten op die sapstroom, die stroom van de geest van Jezus, die stroom van genade, om met elkaar zelfstandig als kerkgemeenschap verder te gaan? Het is misschien een wat heftige vraag. Stel dat wij nu eens samen garant staan voor de boodschap van Jezus, voor zijn werk van geloof, hoop en liefde. Kunnen wij dit aan? Zijn we ieder en met elkaar verantwoordelijk hiervoor? Daar gaat het vandaag wel om. We kunnen ineens niets meer afschuiven op anderen, niet op de pastoor, de bisschop of de paus. Stel je eens voor dat die verantwoordelijkheid helemaal ons in handen wordt gelegd… De schrik slaat ons om het hart.

Maar dan is er dat wat we nu vieren in verbondenheid met elkaar. Dan is er de bemoediging die uitgaat van al de verhalen vol ervaringen van mensen die net als wij in vreugde en soms ook in verdriet hun weg gaan. Dan is er die diepe veiligheid die we – op ieder moment van de dag – bij God mogen vinden. Dat ene gebedje, dat ene kaarsje: het doet soms wonderen. Wanneer we hier aan trouw blijven en dit uitstralen naar onze omgeving, dan spelen we wellicht niet Europees voetbal, maar dan is onze bewogenheid, onze liefde wel grenzeloos. Dan zijn wij die wijnstok van de Heer. De wijn die dan geschonken kan worden, moet dan wel goed zijn!

Joost Jansen o.praem.