Er is een lied: het zijn de kleine dingen die het doen, het zijn de kleine dingen die het doen… Niet iedereen zal dit een mooi lied vinden, maar het past wel heel goed bij het Evangelieverhaal van vandaag: een verhaal over de ‘kleine dingen’. Even soep maken voor de buren omdat oma is overleden en haar kinderen bezig zijn met het regelen van de begrafenis. Of zoals in de eerste lezing van vandaag wordt verteld: een twijgje van een reusachtige boom wordt in de grond gestopt en groeit uit en wordt zelf weer een grote boom. En in het evangelie gaat het om een graankorrel die in de aarde valt of een minuscuul klein mosterdzaadje. Het stelt allemaal – ogenschijnlijk - niet veel voor en toch neemt Jezus deze beelden op om iets te vertellen over dat Rijk van God. Dat Rijk kan niet gevestigd worden met bruut geweld. Dat Rijk kun je niet veroveren met een groot leger. Dat Rijk moet groeien vanuit de ‘kleine dingen’.
Deze gedachte staat haaks op onze huidige maatschappij. Heeft de boodschap van Jezus ons iets te zeggen nu we midden in een economische crisis beland zijn? De miljarden euro’s vliegen over de wereld. Het grootkapitaal roert zich. De vakbonden in veel landen mobiliseren hun leden om zich te verzamelen in grote demonstraties. Is dat de weg van het evangelie? Neen, dat is het niet.
Het christendom onderscheidt zich van andere wereldgodsdiensten juist door de weg van de ‘kleine dingen’. Dat is een weg van zaaien van bescheiden woorden, van kleine gebaren, van de uitgestoken hand die de ander nabij is. Het is een weg van de kleine stappen. Werkt dit?
Ja, deze weg van de kleine stappen werkt in heel verschillende omstandigheden. Hoeveel ouders volgen die weg niet wanneer hun kinderen gaan puberen? Met de harde hand je kinderen op die leeftijd in het gareel houden, lukt niet of maar even. Veel ouders kiezen er voor om met veel geduld en liefde een warm klimaat thuis te behouden, met hier en daar een suggestieve opmerking. Vrijwilligers in een vereniging of in een parochie kun je ook niet drillen, maar wel bemoedigen en stimuleren. De weg van de kleine stappen wordt ook door christelijke bewegingen gebruikt om - internationaal - vechtende partijen met elkaar tot vrede te brengen. De San Egidio-beweging heeft op deze manier vrede in Mozambique gebracht. Gewoon door in gesprek te gaan met de krijgsheren en hen van binnenuit te laten groeien tot het besef dat er voordeel te behalen valt bij vrede in het land. En ook voordeel voor hen persoonlijk… Dit zijn enkele voorbeelden die laten zien hoe de weg van Jezus, de weg van de ‘kleine dingen’, zijn uitwerking heeft.
Die weg van de kleine stappen gaat niet vanzelf. Die weg moet kunnen groeien in ons hart. Hoe? Bij mij hoop ik dat het groeit wanneer ik mij met deze parabels van Jezus over het Rijk van God inlaat en me niet laat verleiden om groots te gaan denken. Die weg kunnen we laten groeien door de kleine initiatieven in onze buurt te ondersteunen. Bemoedigen dat wat goed is, dat wat verder brengt, is van cruciaal belang.
Cruciaal… in dat woord zit het Latijnse woord crux besloten. Cruciaal heeft met ‘het kruis’ te maken, het kruis van Christus. Als we op een bepaalde manier tegen het leven van Jezus leven aankijken, lijkt het een mislukking. Zijn bestaan is bijna voor niets geweest. Omdat zijn weg totale liefde is, daarom heeft God, zijn Vader, Hem niet voorgoed ten onder laten gaan. Dat is de kleine, smalle weg van geloof. Geloof in de ander en geloof in God. Het is de kleine weg van de hoop dat het anders kan, van liefde die door eenvoudige mensen wordt gedeeld. Wie liefheeft, heeft weet van het kleine gebaar dat bergen kan verzetten.
Vandaag kunnen we er mee beginnen. We kunnen op dit vlak niets voorschrijven, we kunnen wel stimuleren en bemoedigen. We kunnen zelf die kleine stappen zetten…
Joost Jansen o.praem.