Jezus is maar de zoon van de timmerman. Waarschijnlijk zelf ook timmerman, zo was dat in die dagen. Nu vind ik timmeren een prachtig ambacht, net zoals metselen, of een ander handwerk. Maar we denken bij timmerlieden of metselaars of caissières of… vul zelf maar in, niet onmiddellijk aan mensen die de richting van een samenleving grondig bepalen en veranderen. Daarvoor moet je gestudeerd hebben, toch minstens HBO, liever de universiteit hebben doorlopen, nog beter gepromoveerd. Zo is dat in onze huidige maatschappij.
Onze afkomst als christenen blijft ons achtervolgen. In de eerste eeuwen van het christendom was dit ook al de kritiek van de Romeinse keizers: ‘Wat is dat voor een stelletje armoed-zaaiers…’ En vandaag worden we door bepaalde media niet voor vol aangezien. ‘Kijk maar eens in de kerken: een grijze massa. Dat loopt op zijn einde.’ Een jonge vrouw interesseert zich voor onze activiteit ‘Geloven nu!’ waarin een groepje jonge ouders één keer per maand zich samen buigt over een Bijbelverhaal. ‘Het zijn toch niet allemaal grijze koppen die er aan meedoen?’, is haar angstige vraag. Ik kan haar geruststellen: ‘Het zijn frisse, jonge mensen.’ Dit voorbeeld is illustratief.
We komen hier bij de kern van de christelijke boodschap. Het gaat in de christelijke boodschap niet om de power, niet om het grote geld, niet om wat in de ogen van mensen macht inboezemt. Hoewel… de kerk heeft in de loop der eeuwen zich vaak geïdentificeerd met de machthebbers om ook weer zelf macht uit te kunnen oefenen. Iedere keer zijn er dan vanuit het midden van de kerk tegenbewegingen gekomen. Een Franciscus heeft al zijn kleren uitgetrokken op de markt van Assisi om echt alle rijkdom en macht af te werpen. Norbertus heeft het een eeuw eerder gedaan en is gaan rondtrekken met als enige drijfveer: mensen verzoenen.
De pracht en praal van vroeger – in een parochie waren soms wel vier missen per zondag nodig - is het niet meer. Moet ik zeggen: zo is het gelukkig niet meer? Wanneer ik echt eerlijk ben dan zeg ik: ‘Met een kleine rest zijn we wel dichterbij de oorsprong van hoe het eens met Jezus begonnen is.’ Hij is maar een timmerman. Zijn boodschap bereikte echt niet alle mensen. Maar de mensen die het evangelie wel bereikte waren geraakt, ten diepste geraakt. Hun leven veranderde. Wie met meer geloof, hoop en liefde in het leven staat, heeft een genezende invloed op zijn omgeving.
Die Jezus is maar een timmerman… Hij behoort dus niet bij de elite of bij mensen die het van nature in onze samenleving voor het zeggen hebben. Maar deze bescheiden afkomst geeft Hem wel een grote vrijheid. Hij hoeft geen schijn op te houden of zich gewichtiger voor te doen dan Hij in feite is. Hij kan dan totaal doen wat Hij vanuit het contact met zijn God en Vader meent te moeten doen en te zeggen. Het geeft Hem een grote vrijmoedigheid. Dat hebben maar weinig mensen vandaag. Ook mensen in de kerk want ook hier zijn velen bang voor wat beschuldigingen dat ze niet meer recht in de leer zijn. Ook in de kerk zijn er verantwoordelijken die niet meer voor hun eigen mening durven uitkomen.
De kracht van het christendom ligt juist in de vrijmoedigheid om iedere keer weer te wijzen op wat mensen tot geluk brengt. De kracht van een gelovige houding als christen ligt daar waar aan kleine en arme mensen recht wordt gedaan. De kracht van mensen die zich niet schamen voor die timmerman is dat ze steeds opnieuw kunnen beginnen, steeds opnieuw kunnen kiezen voor liefde.
Ik schaam me er niet voor dat Jezus als timmerman is begonnen. Hij heeft laten zien dat wanneer je in alle oprechtheid bouwt aan dat huis van God zijn Vader het Hem wel zijn leven kan kosten, maar dat het ook nieuwe leven geeft. Leven voor anderen. Leven voor ons hier.
Joost Jansen o.praem.