Religie

Iemand heet Suzanne, maar haar man zegt Suus, de kinderen zeggen mamma, haar eigen ouders zeggen meiske, en ga zo maar door. Wij begrijpen heel goed deze verschillende benamingen. Het gaat om dezelfde vrouw, maar de relaties met haar verschillen. Zij is dochter van haar ouders, geliefde van haar man, moeder van de kinderen en dorpsgenoot van velen. De naam zegt dus iets van de relatie die je met haar hebt.

Lees meer: Wie ben jij?

Voor Miva is er op zondag 31 augustus een tweede collecte in de parochie Dinther. Dit jaar met aandacht voor twee heel bijzondere mensen. Zij helpen hun eigen mensen, mensen met dezelfde handicap als zij. Hun verhalen zijn heel indrukwekkend en aansprekend.

Pionier Fabéré helpt albino's in Burkina Faso

Fabéré is zelf albino en kent de problemen. "Albino's hebben enorm te lijden onder vooroordelen en discriminatie. In dit land worden zij ontvoerd en vermoord omdat ze albino zijn. Daarnaast hebben albino's ook praktische problemen. Hun huid is heel gevoelig en moet goed worden beschermd

tegen de brandende zon. Ook is hun zicht slecht." Fabéré heeft een auto nodig om deze mensen veilig en beschut te kunnen opzoeken en helpen.

Pionier Henry uit Uganda: rolmodel in een rolstoel

Gehandicapte kinderen worden vaak verstoten door de gemeenschap en zelfs door hun eigen familie. "De toestand is mensonterend voor deze jongeren. Ze worden zelfs opgesloten in een hut achter het huis door hun ouders. De familie en gemeenschap schamen zich voor hen. Ze worden niet toegelaten tot scholen of krijgen geen baan, alleen maar omdat ze in een rolstoel zitten."

Om zijn werk te kunnen doen vraagt Henry communicatie apparatuur.

Het zijn zomaar twee voorbeelden van de projecten van Miva.

Uw hulp maakt het verschil!

Eigen volk eerst… Het lijkt dat Jezus dit zegt. Hij zegt namelijk: ‘Ik ben alleen gekomen voor de verloren schapen van Israël…’ Het getuigt niet van grote openheid. Het is een van de moeilijke uitspraken van Jezus. Eigen volk eerst… waar horen we dat meer? Het wordt vandaag vaak ingegeven door angst dat vreemde culturen onze samenleving binnenkomen. Met al die buitenlanders… het roept angst op. Het is moeilijk om te gaan met deze angst omdat het zo ongrijpbaar en oncontroleerbaar is. Kijk maar naar de Schilderswijk in Den Haag met de demonstraties van de laatste weken.

Lees meer: Over grenzen heen

Neem mijn Boek niet letterlijk
overweging op 10 augustus 2014

Op een muur stond geschreven: ‘Neem mijn Boek niet letterlijk.’ Ondertekend door: God. Deze graffiti is natuurlijk ingegeven door de vele conflicten vandaag die uit naam van een god worden gestreden. ISIS, soennieten, sjiieten, maar ook christenen zijn in de loop der eeuwen met deze vervalsingen omgegaan. Het letterlijk nemen van Bijbelse of Koranteksten leidt tot onzin, en vaak tot geweld. De Bijbelse verhalen van dit weekend - zo’n verhaal van ‘lopen over water’ en ook de ervaring van de profeet Elia dat hij God hoort ‘in het suizen van een zachte bries’ - moeten wel beeldend worden uitgelegd. Met een letterlijk verstaan kom je er niet. Met een letterlijke uitleg van Koran of Bijbel of welke ander religieus boek ook, maak je meer kapot dan God lief is.

In beide verhalen is de achtergrond belangrijk: het zit Elia tegen, het zit Jezus en zijn vrienden tegen, en soms zit het ook ons tegen. Je bent dan geneigd om te grijpen naar harde maatregelen. Je wordt geslagen: fel terug slaan. Je wordt overvallen door neerslachtigheid – een behoorlijke dip -: je verdooft je met een behoorlijke hoeveelheid alcohol of een pilletje XTC, of je blowt wat. En ergens weet je dat het een vlucht is, dat de tegenslag niet echt wordt aangekeken.

De profeet Elia was gewoon aan het einde van zijn latijn. Een heleboel van zijn tijdgenoten interesseerden zich niet meer voor God. Ze hadden kleine beeldjes in hun tuin, zoals de Boeddhabeeldjes die je bij Intratuin kunt kopen, het gaf de mensen rust en ze dachten dat ze zich dan geen zorgen hoefden te maken. En als het dan toch wat slechter ging dan kocht je er maar een volgend beeldje bij. Dat gaf veiligheid. Ook vandaag zegt de reclame tegen ons: als je dit of dat koopt dan ben je in orde. Het lijkt wel of dit van alle tijden is. Onze media weten hier goed gebruik van te maken.

Hoe moet je dan zo’n verhaal lezen? Er is bij de Bijbel een grote vrijheid van uitleg. Natuurlijk is er de geschreven tekst: het verhaal van ‘lopen over water’ bijvoorbeeld. De meesten van ons weten echter dat ‘water’ staat voor leven en ook voor verdrinken. Petrus kan er van meepraten want plotseling realiseert hij zich dat hij kan verdrinken. Hij wordt bang. Andere verhalen over water beginnen mee te klinken. De redding van de Hebreeën uit Egypte die door de Rode Zee heen, werden gered. Het verhaal van Noach en zijn ark die hem en vele levende wezens wist te beschermen. Maar ook het verhaal van ons doopsel: water dat leven geeft. Maar er wordt van ons tevens handelen gevraagd. In vertrouwen. Niet in angst, laat Petrus ons zien. Zodra hij bang werd, zakte hij weg in het water.

God zij dank zijn wij als christenen niet overgeleverd aan de dictatuur van een bepaalde uitleg, zoals in de primitieve islam. Wij mogen vrij met Gods verhaal omgaan, als het ons maar veiligheid brengt én saamhorigheid. Er is altijd die Stem van God die ons toezegt: wees niet bang, Ik ben met jullie. Ga vrij met mijn teksten om, maar wel met elkaar, want samen hebben jullie voldoende geloof om met Mij onderweg te blijven. Ik ben een God van vrijheid. Van Mij moet je niets, je mag in vrijheid bouwen aan toekomst. Anders breng je alleen maar dood en geen leven.

Dit gaat niet alleen op voor de grote conflicten in onze wereld vandaag. Aan deze rampen kunnen wij als privépersoon niet veel doen dan alleen bidden en onze ogen en oren niet sluiten. We kunnen blijven meeleven. Maar die vrijheid waartoe God ons roept, bevrijdt ons ook van de dictatuur van de markt. Ik ben niet verplicht om een bepaald product te kopen omdat iedereen het doet. Ik hoef niet mijn kinderen te kleden met dure merkkleding omdat mijn dochter anders niet meetelt op school. Ik kan blijven werken in mijzelf en bij hen die mij zijn toevertrouwd aan een klimaat van vrijheid en verantwoordelijkheid. Samen gaan we dan vrijelijk om met ons heilig Boek. Het wordt voor ons een routekaart.

God is in het ruisen van een zachte bries: je moet dan wel heel stil worden. En wat zegt Hij?

‘Weest gerust, Ik ben het. Vreest niet.’

Er is onkruid en onkruid… Ik zag foto’s van wat in de haast geplukte bloemen langs de weg die neergelegd zijn bij enkele wrakstukken van de Boeiing die neergeschoten is in de Oekraïne. Een stukje beschaving in wat we toch als een boevennest mogen bestempelen. Wat onkruid is, hangt dus sterk van de omgeving af. Er zijn planten die we als onkruid bestempelen maar die gebruikt worden voor medicamenten bij hart- en vaatziekten. Bij een overdosis heb je een hartstilstand. Misschien dat Jezus daarom zo voorzichtig was om niet onmiddellijk al het onkruid te laten uitroeien. ‘Laat het maar staan tot de oogst, op het eind zal wel duidelijk worden wat we er aan overhouden.’ Het is in wezen een oproep om met mildheid in het leven te staan. Gebeurt dit ook in onze samenleving?

De vraag stellen is onmiddellijk het antwoord weten. Neen, dat doen we niet. Aan de ene kant gedogen wij bijvoorbeeld dat er fors gekort wordt in de zorg – terwijl we het er absoluut niet mee eens zijn. Aan de andere kant stigmatiseren wij onmiddellijk een pedofiel die nergens meer kan wonen, tot – hier in Heeswijk-Dinther - het verschillende keren ingooien van een ruit bij een alcoholist die nu opgenomen is in een afkickkliniek. Wij meten vaak met twee maten. Het onkruid zit overal en wij hebben moeite om er goed mee om te gaan.

Misschien daarom dat Jezus (of de evangelist) een paar gelijkenissen aan elkaar koppelt. De werkelijkheid van onze tijd is te complex om er met één gelijkenis op af te worden gestuurd. Er is ook nog de gelijkenis van het mosterdzaadje, er is de gelijkenis van het gist dat een vrouw mengt in het bloem om brood te bakken. Het zijn even zovele antwoorden om met onze complexe wereld om te gaan. Want die grote wereld kunnen we niet in ons eentje aan, en ook niet wij hier samen. Wat we wel kunnen is een klein begin maken, iedere dag een kleine stap. Zo klein als het mosterdzaadje, zo klein als wat gist in het deeg.

Wat is er verder voor nodig? Dat we onze ogen en oren open houden, want de grote ziekte van onze tijd is misschien wel de onverschilligheid en het een andere kant uitkijken. We kunnen dan wel ontzettend geraakt worden door die twee echtparen met kinderen uit Rosmalen die vermoord zijn door die laffe aanslag en blij zijn voor het derde bevriende echtpaar dat gepland stond voor het volgende vliegtuig, ondertussen is vandaag Noord-Irak gezuiverd van christenen en is de kathedraal van Mosul in brand gestoken en geheel vernietigd met alle kunstschatten die er in waren. Dat is onze wereld, het wordt gedaan door mensen. Ik weiger te zeggen: door mensen zoals u en ik…

Eigenlijk wil ik slechts – samen met Jezus – een oproep doen om alle kleine initiatieven die in onze parochies en in ons land gedaan worden, te ondersteunen. Wij kunnen dat mosterdzaadje zijn. Wij kunnen dat kleine beetje gist zijn in onze samenleving. Dat is de bedoeling geweest van Jezus, van allen die zijn boodschap serieus nemen, van ons dus. Die € 1500,- opgebracht door een familiefietstocht ten behoeve van de ALS vorige weekend is natuurlijk maar een druppel op een gloeiende plaat, maar vele druppels zullen op den duur die plaat minder laten gloeien.

Ieder mens heeft de keuze: het kwade of het goede doen, zich tot God keren, die rechtvaardig, barmhartig, genadig en trouw is, of niet. Zijn ogen en oren sluiten, of ze open houden en een kleine stap zetten. Wie in navolging van God rechtvaardig wil handelen moet menslievend zijn, horen we in de eerste lezing uit het boek Wijsheid. Dit woord ‘menslievend’ was in die tijd een trend-woord van de Griekse cultuur. Daarin was menslievendheid één van de belangrijkste eigenschappen van de koninklijke mens. We kunnen vandaag de brug slaan naar onze tijd. Gekoppeld aan de parabel van de zaaier kunnen we zeggen dat menslievendheid inhoudt dat we kansen geven aan het tarwezaad om te ontkiemen en te groeien. Overal in onze eigen omgeving.

We steken nu deze kaars aan, licht tegen het geweld van onze dagen in. Het is een noveenkaars, wij kunnen er mee bidden. Ook als je thuis bent staat deze kaars hier te branden. Denk er maar eens aan…

Joost Jansen, norbertijn

Jan laat me zijn moestuin zien. Bij de bietjes had hij iets te weinig zaad en nu heeft hij wat kleine plantjes tussen de andere weggehaald om ze wat vrijer neer te zetten. Aandacht en geduld laat Jan zien. Net zoals die zaaier in het evangelie. Niet alles wat je gezaaid hebt, komt tot volle wasdom.

Een zaaier, een boer heeft geduld. Hij werkt met de seizoenen en de verschillende weertypes mee. Met veel inzet en aandacht gebeurt het dan plotseling ook dat je oogst overvloedig is. Maar het vraagt veel geduld en vertrouwen.

En dat geduld en vertrouwen is vaak zoek vandaag. Het is een van de ziekten van onze tijd. Alles moet snel en we hebben ook weinig vertrouwen in onze maatschappij. De economie draait alleen op basis van het vertrouwen van de consument, premier Rutte hamert erop. Maar hij hamert niet op de factor geduld, voor hem kan de bijsturing van onze samenleving niet snel genoeg gaan. En geduld is belangrijk, zo leer ik uit de parabel van de zaaier.

Het gemis aan geduld zie ik op vele vlakken in de maatschappij. Ook bij het einde van een mensenleven. Je hebt nog wel geduld om de negen maanden van een zwangerschap uit te houden. Je weet dat baren pijn kost, maar dat heb je er voor over om een nieuw mensenkind het leven te schenken. Op het einde van een bestaan wordt het wat problematischer. ‘Het hoeft toch niet zo lang te duren’, zegt een kleinkind tegen mij bij een stervende oma. ‘Misschien heeft oma tijd nodig om afscheid te nemen, om in het reine te komen met alles wat in haar lange bestaan is voorgevallen. Een kind het levenslicht laten zien, vraagt toch ook om negen maanden en de pijn bij het baren…?’ Ik geloof niet dat mijn antwoord bij haar binnengekomen is. Geduld ontbreekt, het moet maar snel afgelopen zijn.

Geduld is niet zo maar ‘de boel de boel laten’. Geduld vraagt inzet en toewijding. Geduld veronderstelt ook dat je een doel hebt waar je stap voor stap naar toe werkt. Jezus gebruikt hiervoor de gelijkenis van de zaaier. De profeet Jesaja 600 jaar vóór Hem, heeft het over regen en sneeuw die uit de hemel gegeven worden. Ze moeten eerst rustig hun werk doen om een goede voedingsbodem te zijn voor gewassen. Zo is het ook met die boodschap van God, zegt de profeet, het Woord van God. Dat Woord wordt ook in deze viering voorgelezen, we zijn er mee bezig door te luisteren, door stil te zijn, door er over te vertellen. Zoals nu. En dat Woord geven we in een biddend ant-woord terug aan God. Niet alleen met ons bidden, ook met ons doen. Vandaag, morgen. Dat Woord van God moet dus net zoals de bietjes van Jan de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen, om te groeien. Die woorden van Jezus over die zaaier met al die verschillende soorten grond moeten de tijd krijgen om ons in ons bestaan te helpen.

Wij hebben geduld nodig bij die man en een paar kinderen die van hot naar haar worden gesleept en misschien in ons dorp een plek krijgen zodat de kinderen naar school kunnen. Wij hebben geduld nodig om een verstoorde relatie weer te laten genezen. Soms zijn er zoveel verkeerde woorden gevallen dat er heel veel geduld nodig is, en geloof dat het goed kan komen. Wij hebben geduld nodig om weer als kerkgemeenschap voor vol te worden aangezien in het maatschappelijke debat. Want de wonden die geslagen zijn, helen maar langzaam.

Mijn moeder, en met haar vele moeders, zei vaak: ‘Geduld is een schone zaak’, als wij kinderen weer eens te hard van stapel liepen. Willen we in ons leven vruchtbaar zijn dan zullen we ook de tijd de kans moeten geven. Bij alles wat wij onder mensen en met mensen willen laten groeien, kunnen we niet overhaasten. Denken we de komende week maar eens aan deze gelijkenis van de zaaier die uitging om te zaaien. Het zal ons helpen om stil te staan bij alles wat wij tegenkomen, bij het vele dat we ondernemen. Soms zullen we dan ook bidden. Bidden opdat wat we ontvangen, niet verloren laten gaan maar vrucht draagt. Bidden en danken voor het vele dat we al gekregen hebben. Dan zal het zich ook vermenigvuldigen. Want wie deelt, wordt alleen maar rijker. Wie geduldig de werking van God onder ons verwacht, zal zeker niet beschaamd worden.

Joost Jansen, norbertijn 

Op avonden dat Oranje speelt in Brazilië is er wel heel weinig verkeer op straat. Af en toe hoor je dan in het dorp – ook in de abdij - een grote gejuich. We weten dan dat Nederland gescoord heeft. Mensen blijken bij de feestvreugde soms heel anders te reageren dan we van ze gewend zijn. Is het vergelijkbaar met de hartenkreet die Jezus in het evangelie slaakt? Wel vergelijkbaar maar niet hetzelfde, meen ik.

Lees meer: Even een 'break' nemen

Die vrienden van Jezus hebben Hem al een jaar lang meegemaakt. Ze hebben zich verwonderd over Hem. Ze kennen heel wat charismatische sprekers: de Obama’s, de Franciscussen, en ook de Wildersen van die tijd. Maar die Jezus: Hij is niet in een bepaald hokje te plaatsen. Wij vergelijken mensen vaak met anderen. Zij doet net als haar moeder… Hij heeft toch wel veel overgenomen van de tijd dat hij nog bij Jumbo werkte. Zo proberen wij iemand een plek te geven. Ook om er zelf gemakkelijker mee om te gaan.

Lees meer: Geen geloofszzp-ers

Ik herinner me nog goed dat ik op weg naar Santiago de Compostela op een zondag – de winkels waren gesloten – geen voedsel meer had. Ik was zelfs zo diep gedaald dat ik wilde wachten tot het donker was om een overgebleven stuk brood dat iemand in een vuilnisbak had gegooid er uit te halen. Ik was te goed opgevoed om het bij klaarlichte dag te doen. Enkele andere pelgrims vroegen of ik niet eten moest en ik biechtte eerlijk mijn nood op. Ze lieten me delen in hun eten. Het was niet alleen dubbel lekker omdat ik honger had. Het was ook lekker omdat zij zich over mij ontfermden. Ze gaven iets van zichzelf.

Lees meer: Gewoon maar wat brood

Boven Rio de Janeiro, waar Oranje ’n keer hoopt te voetballen, staat een levensgroot Jezusbeeld. Ik heb het in de krant ook gezien met een oranje T-shirt aan! Het Jezusbeeld domineert de stad. Het is daar ongetwijfeld neergezet in een tijd dat gelovigen wat opschepperig deden met hun geloof. Zie eens: wij hebben Jezus! Tijden veranderen.

Lees meer: Mysterie

De verkoop van de seizoenkaarten van PSV valt erg tegen dit jaar en van een Oranjekoorts bij het naderende WK-voetbal is ook nog weinig te merken. Kunnen we niet meer enthousiast worden? Zijn we wat uitgeblust of willen we ons goede geld liever aan iets anders besteden? Of hebben we het geld gewoon niet meer? Echter: we weten ook dat als we ergens enthousiast voor worden, we alles opzij zetten en toch wel mogelijkheden vinden om ons doel te bereiken. Enthousiasme doorbreekt meestal grenzen. Een gepassioneerd iemand werkt aanstekelijk.
Pinksteren is het feest van het enthousiasme, van het vuur door God aangeblazen in de harten van mensen, van de doorkraak van de Blijde Boodschap in de wereld. Het is niet voor niets dat we het verhaal horen van de vurige tongen die zich boven hoofden van de vrienden van Jezus zetten. Vurige tongen, vurige talen, het vuur van God. Ik hoorde deze week van een oude vrouw die we gisteren begraven hebben dat zij heel goed kon praten met Peter de Engelse soldaat uit 1944 die huisvriend is geworden. Zij sprak geen woord Engels en Peter geen woord Nederlands, maar ze verstonden elkaar wel. Zo werkt enthousiasme.
Pinksteren is ook het feest van een nieuw begin. Die vrienden van Jezus zitten opgesloten omdat ze bang zijn. Ze zitten opgesloten, niet alleen in die Bovenzaal, ze zitten ook opgesloten in zich zelf. Ze moeten bevrijd worden om gewoon aan anderen te kunnen vertellen waarin ze geraakt zijn, waarin ze bevrijd zijn. Wij zullen allemaal wel eens meegemaakt hebben dat je maar een klein zetje nodig hebt om los te komen en met anderen te delen waarin je geraakt bent. En eenmaal ‘los’ weten sommigen van geen ophouden meer. Dat is de bedoeling van Pinksteren: je gegrepenheid delen met anderen. Want als je zelf geraakt bent door hoop en je weer nieuwe levenskansen ziet, dan deel je dat toch met anderen? Met Pinksteren krijgen wij het rijbewijs van ons geloof mee!
De grote vraag is natuurlijk wel: hoe houd je het enthousiasme gaande? Want je kunt helemaal voor je club gaan, maar als die club nu eens niet zo goed presteert? Als PSV nu eens niet het landskampioenschap haalt en op de vierde plaats eindigt? Als die kerk van ons nu eens flink wat steken laat vallen en maatschappelijk minder meespeelt? Laat je dan je inzet bekoelen? Is het over met je enthousiasme? Hoe houd je je geloof dan gaande? Er wordt ons vandaag een dubbele weg aangereikt: het verhaal blijven doorvertellen en de goede initiatieven oppikken die er ook zijn. Het doorvertellen van verhalen zien we gebeuren rond 6 juni en in de komende maanden van 70 jaar bevrijding. Het doorvertellen van het Verhaal gebeurt iedere dag hier in deze kerk maar ook in groepen rond de Bijbel. En dat niet alleen door ouderen, ook jonge echtparen doen dit in onze parochies in de bijbelgroep Geloven nu! En de goede initiatieven? Het steunen van mensen die doen wat Jezus eens heeft aangezet, is niet alleen het pakkie an van onze Nederlandse missionarissen en kerkelijk werkers. Het garant staan voor geloof-in-aktie is ons aller zorg. Het Woord heeft ook de daad nodig. God zij dank dat dit in onze dorpen gebeurt, rijkelijk. Maar er is nog veel te doen. Die heilige Geest wil verzachten wat verhard is… Hoe gaat dat waar ouders in scheiding liggen? De heilige Geest wil licht brengen waar het duister is. Hoe, als mensen elkaar het licht in de ogen niet gunnen? De heilige Geest heelt wat is gewond. Waar helen wij elkaars kwetsuren? Die heilige Geest kan niets als wij er niet voor openstaan en meewerken met Gods genade.
Pinksteren is het feest van het enthousiasme dat God in ieders hart wekt. Wil wekken. Wij hoeven hiervoor niet diep in onze buidel te tasten om een dure seizoenkaart te bemachtigen. Onze seizoenkaart is gratis. Af en toe moet hij wel geupdated worden en dat kan ieder weekend in onze kerken. En zelfs in het buitenland. Want overal in de wereld vind je wel een plek waar het Verhaal van God wordt doorverteld en waar mensen zich verzamelen die de goede werken van Jezus doen. Tot die wereldwijde gemeenschap behoort iedere gedoopte, behoort ieder die de gave van Gods goede Geest heeft ontvangen. Laten we trots zijn op die vrijheid die ons geschonken wordt. Laten we daarom vrijmoedig zijn en enthousiast. Onze seizoenkaart is gratis.
Joost Jansen, norbertijn